حمیده منتظری طالقانی رحمان سوری
هدف پژوهش حاضر اثر 10 هفته تمرینات ورزشی منتخب استقامتی، قدرتی و ترکیبی بر زنان میانسال کم تحرک و چاق که حداقل 1 سال از یائسه شدن آنها گذشته باشد بود. بدین منظور 32 زن یائسه با (میانگین سنی 23/3 ± 67/52 ، متوسط قد 60/4 ± 828/ 157سانتیمتر، وزن76/2 ± 625/75 کیلوگرم، توده بدن 03/1 ± 64/30 ، درصد چربی بدن 725/1 ± 865/39، با میانگین whr : 18/0 ± 891/0) به طور تصادفی در 4 گروه استقامتی، مقاومتی، ترکیبی و کنترل قرار گرفتند.. آزمودنیهای گروه تجربی، گروه استقامتی شامل راه رفتن در آب با شدت 60 تا 70% حداکثر ضربان قلب و مدت 45 دقیقه ، گروه مقاومتی شامل پرس شانه ، کشش زیربغل، پارویی، پرس پا، جلوران و پشت ران 3 دوره با 15 تکرار با شدت 60 تا 70% rm 1 ، گروه ترکیبی همان برنامه تمرین مقاومتی با 2 دوره و 15 تکرار همراه با برنامه گروه استقامتی را به مدت 22 دقیقه انجام دادند. جهت بررسی اثر شدت های متفاوت تمرین بر متغیر های وابسته، از آزمون t زوجی (t وابسته) استفاده شد. به کمک آنالیز واریانس یک طرفه اختلاف میانگین تغییرات قبل و بعد از تمرین بین گروه ها تعیین و در صورت معنا داری آن از آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد یافته های تحقیق نشان داد 10 هفته تمرین استقامتی با شدت 60-70% حداکثر ضربان قلب میزان لپتین را به طور معنی داری کاهش (012/0 p=) وآدیپونکتین پلاسما را افزایش ( 015/0 p=) داد همچنین بر میزان انسولین (006/0= p) و شاخص مقاومت به انسولین (005/0= p) تآثیر معنی داری گذاشته است. از سوی دیگرتأثیر تمرین مقاومتی با شدت 60 تا 70% rm 1 بر میزان لپتین (620/0 (p=، آدیپونکتین (921/0 p=)، انسولین (738/0= p) و شاخص مقاومت به انسولین (738/0 p=) معنی دار نمی باشد. همچنین نتیجه تمرینات ترکیبی حاکی ازآن بود که 10 هفته تمرین ترکیبی موجب افزایش آدیپونکتین به طور معنی دار می شود (001/0 p=) اما اثر معنی داری بر میزان لپتین ندارد (214/0 p=) هر چند که تغییرات انسولین (009/0= p) و فاکتور مقاومت به انسولین (028/0= p) معنی دار می باشد. نتایج پژوهش حاضر در بررسی اثر برنامه تمرینی مشتمل بر تمرین هوازی همراه با تمرین مقاومتی حاکی از آن است که تمرینات ترکیبی همانند تمرین استقامتی اگر موجب کاهش وزن ، درصد چربی بدن، توده بدن به طور معنی داری شود می تواند موجب افزایش آدیپونکتین و کاهش لپتین شود که این خود بهبود حساسیت انسولین و کاهش شاخص مقاومت به انسولین را به همراه دارد.
