بیماری بازگشت مواد اسیدی معده به مری (gastroesophageal reflux disease; gerd) از جمله بیماریهای شایع در ایران و جهان محسوب می شود. عوامل خطرزای ژنتیکی ( از جمله پلی مورفیسم a105g در ژن gst-p1 ) و محیطی (از جمله مصرف دخانیات وچاقی ) در ایجاد بیماری یاد شده موثرند. داروی امپرازول از دسته داروهای بازدارنده پمپ هیدروژن جهت درمان بیماری بازگشت مواد اسیدی معده به مری بطور متداول تجویز می شود. آنزیم cyp2c19 از ایزوفرم های خانواده آنزیمی سیتوکروم p450 مسئول تجزیه امپرازول است تا داروی مربوطه پس از تاثیر گذاری از بدن دفع گردد. این آنزیم واجد پلی مورفیسم های شایع ((cyp2c19*2 g681a و (cyp2c19*3) g636a است که در تغییر فعالیت آنزیمی موثرند. افراد بر اساس نوع فعالیت آنزیمی به سه گروه متابولیزه کننده شدید، متابولیزه کننده متوسط و متابولیزه کننده خفیف تقسیم بندی می شوند که بر این اساس چگونگی پاسخ به درمان برای بیماری مذکور مشخص می گردد. از دیگر عوامل ژنتیکی موثر در درمان بیماری مذکور می توان به تغییرات بیان آنزیم سیکلواکسیژناز 2 در بافت التهابی انتهای مری اشاره داشت. این آنزیم واجد پلی مورفیسم شایع -765g>c در ناحیه پروموتر است که در تغییر فعالیت آنزیم موثر است. از این رو در مطالعه حاضر بررسی رابطه پلی مورفیسم های ژن cyp2c19 و بیان ژن cox-2 در میزان پاسخ به درمان بیماران ایرانی مبتلا به بیماری بازگشت مواد اسیدی معده به مری با داروی امپرازول و همچنین نقش آنزیم gstp1 به عنوان عامل محافظتی سلول در بروز عارضه التهاب مری مورد توجه قرار گرفت. بدین منظور 82 بیمار مبتلا به بیماری بازگشت مواد اسیدی معده به مری انتخاب و به مدت 4 هفته تحت درمان با امپرازول به میزان40 میلی گرم در روز قرار گرفتند. نمونه بیوپسی مری قبل و بعد از درمان از بیماران گرفته شد و ژنوتیپ cox-2 و cyp2c19 و gstp1 و میزان بیان cox-2 برای آنها ارزیابی گردید. نتایج حاکی از آن بود که 8?70% (58 نفر) از بیماران در گروه متابولیزه کننده شدید و 28% (23 نفر) از بیماران در گروه متابولیزه کننده متوسط و 2?1% (1 نفر) در گروه متابولیزه کننده خفیف قرار داشتند. درمان با امپرازول برای 95% از بیماران در گروه متابولیزه کننده متوسط موثر بوده است(p<0.001) و بیان ژن cox-2 برای این دسته از بیماران پس از اتمام دوره درمان بدون تغییر بوده است. در حالیکه دارو برای 43% از بیماران در گروه متابولیزه کننده شدید موثر بوده است و میزان بیان ژن cox-2 نیز پس از دوره درمان برای این دسته از بیماران کاهش داشته است. با اتکا به نتایج حاصل از تحقیق حاضر معلوم گردید که شناسایی ژنوتیپ cyp2c19 در انتخاب میزان دوز مصرفی برای بیماران مبتلابه بازگشت مواد اسیدی معده به مری به جهت تاثیر گذاری بیشتر داروی امپرازول اهمیت ویژه ای دارد. همچنین مشخص شد که افزایش التهاب مری با حضور آلل a در محل کدون 105 ژن gstp1 رابطه دارد (p=0.028 ).