نام پژوهشگر: صادق صمصام پور
صادق صمصام پور عبدالواحد رحمانی
تحقیق حاضر به منظور بررسی غلظت عناصر سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری platycephalus indicus در مناطق میناب، قشم و بندر خمیر (خلیج فارس) انجام شد. همچنین در پژوهش کنونی تأثیر عوامل فصل، جنست و اندازه بدن (طول کل و وزن بدن) بر میزان تجمع عناصر سرب و کادمیوم در ماهی زمین کن دم نواری در این مناطق مورد بررسی قرار گرفت. سپس غلظت عناصر سرب و کادمیوم در بافت عضله به منظور مصارف انسانی با استانداردهای جهانی مقایسه گردید. نمونه برداری به منظور بررسی غلظت عناصر سرب و کادمیوم توسط دستگاه جذب اتمی، در ماهی زمین کن دم نواری از سه منطقه میناب، قشم و بندر خمیر طی دو فصل زمستان و تابستان انجام شد (30 n =برای هر ایستگاه در هر فصل). نتایج حاصل نشان داد که از لحاظ غلظت عناصر سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری بین مناطق میناب، قشم و بندر خمیر در دو فصل تابستان و زمستان اختلاف معنی دار وجود دارد (05/0p<). در فصل زمستان غلظت عنصر سرب در کبد و عضله این گونه در منطقه بندر خمیر بیشترین میزان را داشت، در حالی که در فصل تابستان منطقه قشم بالاترین غلظت سرب در کبد و عضله را نشان داد. علاوه بر این، عنصر کادمیوم در هر دو فصل زمستان و تابستان در منطقه میناب نسبت به منطقه قشم و بندر خمیر مقدار بالاتری داشت. غلظت عناصر سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری بین دو جنس نر و ماده اختلاف معنی دار وجود ندارد (05/0p>). غلظت سرب در بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری با اندازه بدن (طول کل و وزن بدن) ماهی همبستگی منفی داشت در حالی که غلظت کادمیوم با اندازه بدن (طول کل و وزن بدن) همبستگی مثبت نشان داد. با توجه به نتایج پژوهش کنونی می توان گفت که، منطقه مورد مطالعه (میناب، قشم و بندر خمیر)، فصل و بافت هدف (کبد و عضله) می تواند بر روی میزان تجمع عناصر سنگین موثر باشد. در حالی که جنسیت بر روی میزان تجمع عناصر بی تأثیر است. همچنین بین غلظت عناصر سرب و کادمیوم با اندازه بدن (طول کل و وزن بدن) ماهی زمین کن دم نواری همبستگی قوی دارد. همچنین غلظت عناصر سرب و کادمیوم در بافت عضله ماهی زمین کن دم نواری در مناطق میناب، قشم و بندر خمیر کمتر از حد مجاز استاندارد های جهانی می باشد و مصرف این ماهی توسط انسان خطری برای سلامتی آن ایجاد نمی کند.