نام پژوهشگر: نیما خدام باشی امامی
نیما خدام باشی امامی عبدالحسین سمیع
به منظور بررسی اثر دو نوع افزودنی خوراکی متفاوت شامل: پربیوتیک فروکتومیکس و اسانس نعناع فلفلی بر عملکرد رشد، قابلیت هضم، پارامترهای خونی، خصوصیات لاشه، مورفولوژی روده و نیز پاسخ ایمنی جوجه های گوشتی و نیز مقایسه این دو افزودنی با یک آنتی بیوتیک محرک رشد (ویرجینیامایسین)، آزمایشی شش هفته ای طراحی و اجرا شد. در این آزمایش از 336 قطعه جوجه خروس گوشتی نژاد راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی با 7 تیمار، 4 تکرار و 12 جوجه به ازای هر تکرار استفاده شد. جوجه ها با جیره پایه ذرت- کنجاله سویا (گروه کنترل یا تیمار 1) و یا جیره پایه به علاوه 200 گرم ویرجینیامایسین در تن (تیمار 2)، 200 میلی گرم اسانس نعناع فلفلی بر کیلوگرم (تیمار 3)، 400 میلی گرم اسانس نعناع فلفلی بر کیلوگرم (تیمار 4)، 5/0 کیلو فروکتومیکس در تن (تیمار 5)، 5/0 کیلو فروکتومیکس در تن به علاوه 200 میلی گرم اسانس نعناع فلفلی بر کیلوگرم (تیمار 6) یا 5/0 کیلو فروکتومیکس در تن به علاوه 400 میلی گرم اسانس نعناع فلفلی بر کیلوگرم (تیمار 7)، تغذیه شدند. افزایش وزن و مصرف خوراک، به صورت هفتگی اندازه گیری شد. در کل دوره آزمایش، تیمار 2 دارای بالاترین میانگین افزایش وزن روزانه (63/50 گرم) و مصرف خوراک (49/87 گرم) بودکه با سایر تیمارها اختلاف معنی داری نشان داد. در ضمن، تیمار 2 دارای بهترین ضریب تبدیل خوراک (72/1) نیز بود که با سایر تیمارها به جز تیمار 3 (75/1) اختلاف معنی داری داشت. در روز 21 دوره پرورش، جهت اندازهگیری قابلیت هضم پروتئین و چربی، نمونه های مدفوع جمع آوری شد. دو روز قبل از جمع آوری مدفوع یعنی در روز 19، میزان نیم کیلو در تن سلیت (به عنوان منبع خاکستر نامحلول در اسید) به جیره افزوده شد. بیشترین قابلیت هضم پروتئین به ترتیب در تیمارهای سه (45/86 درصد) و دو (05/85) مشاهده شد که با سایر تیمارها به جز تیمار چهار اختلاف معنی داری داشتند.کمترین قابلیت هضم چربی مربوط به تیمارهای هفت (75/73) و پنج (61/75) بود که با تیمارهای یک، دو و سه تفاوت معنی داری داشتند. در پایان دوره (42 روزگی)، بر اساس میانگین وزن هر قفس، دو پرنده از هر قفس (8 پرنده از هر تیمار) انتخاب و جهت اندازه گیری وزن لاشه آماده طبخ، وزن روده ها و چربی حفره شکمی و نیز بررسی مورفولوژی بافت روده، کشتار شدند. قبل از کشتار، جهت اندازه گیری غلظت لیپیدها و پروتئین های سرم خون، از سیاهرگ بال خون گیری به عمل آمد. وزن لاشه آماده طبخ در تمام تیمارها مشابه بود. کمترین وزن نسبی روده مربوط به تیمار 2 بود (9/4 درصد) ولی با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان نداد. چربی حفره شکمی در تیمارهای پنج (96/1) و هفت (05/2) کمترین بود که با تیمارهای یک و دو اختلاف معنی داری داشت. در دئودنوم، بیشترین ارتفاع پرز (1489) و کمترین عمق کریپت (205) مربوط به تیمار دو بود. کمترین نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در تیمارهای چهار و هفت مشاهده شد که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری داشتند. در ژژنوم، ارتفاع پرز، عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در تمام تیمارها مشابه بود. همچنین، غلظت کلسترول، hdl و ldl سرم خون در تمام تیمارها مشابه بود. تیمار پنج (37/49 میلی گرم در دسی لیتر) دارای کمترین غلظت تری گلیسیرید در سرم خون بود و با سایر تیمارها به جز تیمارهای شش و هفت اختلاف معنی دار نشان داد. هیچ تفاوتی در غلظت پروتئین های سرم خون (شامل آلبومین ها و آلفا یک، آلفا دو، بتا و گاما گلبولین ها) در تیمارهای مختلف یافت نشد. جهت بررسی پاسخ ایمنی اولیه و ثانویه، در روزهای 21 و 35 دوره پرورش میزان یک میلی لیتر گلبول قرمز گوسفندی به دو جوجه از هر قفس تزریق شد و هفت روز پس از هر تزریق نمونه خون از سیاهرگ بال جمع آوری شد. جوجه های تیمار پنج بالاترین پاسخ ایمنی اولیه را در مقایسه با تیمارهای یک، دو، سه و چهار نشان دادند (014/0=p) ولی پاسخ ایمنی ثانویه تحت تاثیر هیچ یک از تیمارها قرار نگرفت.