چکیده : پناهگاه های حیات وحش بنا به موقعیـت خود در طبقه بندی iucn اهداف صرفا حفاظتی نداشته و به درجاتی معین می توان از منابع فیزیکی آنها استفاده نمود، بنابراین این عرصه ها برای حفظ موجودیت خود بیش از هر چیز نیاز به طرح ریزی زیست محیطی دارند (مجنونیان1378). زون بندی سیستمی از مدیریت که با ارزیابی توان اکولوژیک مناطق و زمینه شناخت و حفاظت منابع آنها را تسهیل نموده و اعمال مدیریت مطلوب را بر آنها فراهم می نماید. به طوری که مناطق بر اساس قابلیت و توان خود بهره برداری، مدیریت، احیاء و حفاظت می گردند. در این تحقیق توانایی تصاویر ماهواره irs در فرآیند آمایش سرزمین، تفکیک زونهای اکولوژیک و نهایتا در مدیریت محدوده مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا با شناسایی منابع زیستی و ارزی.....

حفظ، بهبود و ایجاد محیط زیست سالم یکی از مولفه های دستیابی به پایداری در توسعه می باشد. اکوسیستم تالاب یکی از مهمترین اکوسیستم های کره زمین است که نقش مهمی را از دیرباز بر توسعه جوامع پیرامونی خود در ابعاد محیطی، اقتصادی و اجتماعی داشته است. ایران دارای بیش از یک هزار زیستگاه تالابی و 83 تالاب دارای کارکرد مهم بین المللی است که نقش مهمی را در تأمین نیازهای جوامع انسانی پیرامون دارد. اما بی توجهی به مسائل زیست محیطی جوامع انسانی ساکن در این مناطق تالابهای موجود را دچار مشکل کرده است. رویکرد جدید حفاظت از محیط زیست، الگوی بوم- روستاست. روستاهای بوم-روستا ترکیب کاملی از یک سکونتگاه انسانی است به طوری که فعالیت های انسانی به محیط زیست آسیبی نرسانده، پشتیبان سلامت انسان بوده و از قابلیت تداوم نیز برخوردار باشد. با توجه به اهمیت تالابها و تأثیر آن بر زندگی روستاییان، مطالعه حاضر به بررسی و تعیین عوامل موثر بر حفاظت از تالاب ها با توسعه پایدار جوامع روستایی پیرامون آن براساس رویکرد اکو ویلیج پرداخته است. در این پژوهش تأکید بر حفاظت از اکوسیستم تالاب های میانکاله و لپوی زاغمرز با ارائه الگوی زیست پایدار براساس شاخص های بوم- روستا می باشد. حال با توجه به مطالب فوق ابتدا سعی می کنیم تا مبانی نظری بوم- روستا شامل اهداف، اصول، ابعاد، شاخص ها و ... را بررسی نموده و وضعیت موجود روستاهای منطقه مورد مطالعه براساس شاخص های بوم- روستا مورد سنجش و تحلیل قرار گیرد. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی – تحلیلی و ترکیبی از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی خواهد بود و برای تحلیل داده ها نیز از آزمون های آماری و نرم افزار آماری spss استفاده خواهد شد.

مانگروهای ایران در زمره¬ی نادرترین اراضی جنگلی مانگرو در دنیا محسوب میشوند که در صورت نابودی، برگشت پذیری آنها بسیار دشوار و گاهی غیرممکن است. هدف این مطالعه ارزیابی و پیشبینی اثرات دما، بارندگی و افزایش سطح آب دریا به عنوان پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم بر عرصه فضایی مانگروهای منطقه حفاظت شده جاسک در ایران می¬باشد این مطالعه خواهد توانست تصویر شفاف¬تری از اقلیم گذشته و آینده منطقه جاسک ارائه کرده و باعث تحلیل بهتر اثرات تغییر اقلیم بر مانگروها مطالعاتی شود. در این مطالعه با استفاده از روش کوچک مقیاس lars-wg در دو مدل gcm (hadcm3 و mihr) با سناریو a1b شبیه سازی متغییرهای اقلیمی دمای حداقل، دمای حداکثر و بارندگی در دوره¬های گذشته و آتی انجام شد. در بررسی عدم قطعیت با استفاده از روش بوت استرپ، متغییر¬های دما و بارندگی مشاهداتی در فاصله اطمینان 95% میانگین و واریانس ماهیانه داده¬های مدل شده قرار گرفتند که این نتایج نشان از قابلیت بالای مدل lars-wg در شبیه¬سازی متغییرهای اقلیمی در مناطق خشک دارد. بر پایه نتایج کوچک مقیاس mihr دمای حداکثر و حداقل در ماه¬های سرد از نوامبر تا مارس افزایش به میزان تقریبی بترتیب °c7/4+ و °c21/4+ در حالی که در فصل گرم از ژوئن تا اکتبر میزان افزایش تقریبی °c65/3+ و °c55/3+ را نشان داد. طبق نتایج hadcm3 میزان افزایش دمای حداقل در فصل سرد °c03/3+ و °c3/3+ در فصل گرم تا انتهای سال 2100 خواهد بود. همچنین طبق پیشبینی میانگین ماهیانه دمای حداکثر از مرز °c 38 در طول فصل گرم در دوره آتی 2099-2080 خواهد گذشت. همچنین پیشبینی شد دمای بیشینه و کمینه در آینده به هم نزدیک خواهند شد که این شرایط بر پروسه¬های بیولوژیک و اکولوژیک مانگروها تأثیر خواهد داشت. رگرسیون خطی داده¬های دمای حداقل مشاهداتی یک افزایش °c 14/3+ در طول 42 سال گذشته را نشان داد. بر پایه نتایج مدل hadcm3 و mihr در دوره 2080 تا 2099 شاهد افزایش بارش در ماه های گرم و کاهش شدید بارش در ماه¬های سرد خواهیم بود. در مقایسه داده¬های بارش مشاهداتی و الگوی توسعه فضایی مانگروها، مشخص شد که پس از 1997 به عنوان نقطه تغییر الگوی بارندگی، عرصه پوششی مانگروها در هر سه منطقه مطالعاتی افزایش معنی¬داری را نشان دادند در حالی که همه متغیرهای بارش (نسبت روزهای بارانی و مجموع سالیانه بارش میانگین) بعد از 1997 کاهش یافته است. نتایج نشان داد که هیچ رابطه مستقیم معنی¬داری بین مساحت جنگل¬های مانگرو و میزان بارش وجود ندارد. افزایش تبخیر بدلیل شرایط دمایی گرمتر دلالت بر افزایش شدت خشکسالی در این ناحیه دارد با این وجود مانگروهای هر سه منطقه بعد از تغییر الگوی بارندگی افزایش وسعت نشان دادند که می¬تواند بدلیل افزایش سطح آب دریا باشد. میزان افزایش نسبی تراز دریا در چابهار 64/4 میلی متر بر سال و در جاسک 47/5 میلی¬متر بر سال می باشد. با مقایسه نرخ رسوب¬گذاری در طول 25 سال خور خلاصی دارای بیشترین نرخ رسوبگذاری (mm/year4)، خور یکبنی (mm/year9/2) و خور شهرنو دارای کمترین نرخ رسوب گذاری (mm/year36/1) بود. نرخ رسوبگذاری در روش نشانگرهای افقی خور یکبنی، شهر نو و خلاصی به طور متوسط بترتیب 6/5 ،3 و 8/4 میلی متر بر سال بود که با توجه به بالاتر بودن میزان افزایش تراز نسبی دریا نسبت به نرخ رسوب گذاری در هر سه خور مذکور انتظار می¬رود پاسخ پیشبینی شده جنگل های مانگرو این مناطق به دلیل مقادیر پایین¬تر نرخ رسوب¬گذاری نسبت افزایش سطح آب دریا، مهاجرت به سمت خشکی می¬باشد که این پاسخ با مطالعه و بررسی عکس¬های هوایی و تصاویر ماهواره¬ای در طول سال های 1965 تا 2012 به اثبات رسید.