نام پژوهشگر: سمیه جم زاده

بررسی تطبیقی توصیف طبیعت در دیوان منوچهری و صنوبری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1390
  سمیه جم زاده   علی دودمان کوشکی

چکیده فن وصف یکی از مهمترین اغراض شعری است که به عنصر خیال وابسته است. موضوع وصف آنگاه که وصف طبیعت باشد، ترسیم تابلویی از زیباییهاست .منوچهری دامغانی (متوفی 432 هـ .ق) و صنوبری(متوفی 334هـ. ق) بی شک ازبزرگترین شاعران طبیعت گرا در ادب پارسی و تازی هستند. اهمیت وصف طبیعت در دیوان صنوبری اندازه ایست که برخی از منتقدان او رانخستین شاعر طبیعت در ادبیات عرب دانسته اند. منوچهری نیز همین جایگاه را در ادبیات فارسی دارد. رساله ی (بررسی تطبیقی توصیف طبیعت دردیوان منوچهری دامغانی و صنوبری) به بررسی ، تحلیل و تطبیق توصیف های که این دو شاعر از جلوه های مختلف طبیعت در اشعارشان به نمایش گذاشته اند، می پردازد. محقق با تحلیل و مقارنه ی توصیف های مشابه و ارائه ی شواهدی امکان مقارنه و تطبیق دو شاعر را در توصیف طبیعت فراهم آورده است. این رساله در دو بخش و پنج فصل تنظیم شده است: بخش اول(منوچهری و صنوبری) در سه فصل؛ فصل اول منوچهری، فصل دوم صنوبری، فصل سوم ادبیات تطبیقی و تأثیر و تأثّر ادب عربی و فارسی بر یکدیگر. بخش دوم(وصف در چکامه های پارسی و تازی) شامل دو فصل است: فصل اول وصف طبیعت در چکامه های پارسی و تازی، فصل دوم بررسی تطبیقی توصیف طبیعت دردیوان منوچهری دامغانی و صنوبری که در حقیقت فصل اصلی پایان نامه است. دو شاعر در تصویرها و تشبیه هایی که از توصیف طبیعت به دست داده اند، شباهت های فراوانی دارند که این شباهت هادر بعضی از موضوعات مثل وصف گل ها، پرندگان و برف بیشترست و در برخی از عناصر شباهت ها اندک است. منوچهری دامغانی در توصیف طبیعت از صنوبری که از سرآمدان مکتب تشبیه در عصر عباسی است تأثر بسیاری پذیرفته است با این وجود در دیوانش نامی از این شاعر نبرده است.