محاسبات کامل از اساس و dft در سطوح مختلف, بر روی تعداد زیادی از گونه ای حدواسط دو ظرفیتی شامل عناصر گروه 14 جدول تناوبی که همگی همو لوگ های کاربن با فرمول کلی xc4h3m و r2c4h2m که m = c, si, ge, (x = -nh2, -oh, -ch3, -h, -br, -cl, -f, -cf3, -no2) و (r = -ch3, -i-pr, -tert-bu) با ساختار کلی حلقوی پنج عضوی می باشد, انجام شده است. گونه های کاربنی همگی حالت الکترونی پایه سه تایی دارند, ولی همرده های سیلیلنی و ژرمیلنی همگی حالت الکترونی پایه یکتایی دارند. اثر استخلاف های مختلف در موقعیت آلفا و بتا بر میزان انرژی نسبی, ساختارهای هندسی و شکاف انرژی یکتایی- سه تایی آنها نشان داد که استخلاف های الکترون دهنده و الکترون گیرنده ترتیب پایداری متفاوتی را ارائه می کنند. گروه های آلکیل بر روی حالت الکترونی این گونه ها اثر زیادی دارند. به طوری که برای کاربن ها نتایج, نشان دهنده اثر پایدارکنندگی قوی, با اثرات فضایی کم (r = -ch3) در موقعیت دوم و پنجم مرکز کاربنی سه تایی و اثر پایدارکنندگی نسبی استخلاف های (-i-pr, -tert-bu) در موقعیت دوم و پنجم مرکز کاربنی سه تایی می باشد. برای سیلیلن ها و ژرمیلن ها نتایج نشان دهنده اثر پایدارکنندگی قوی, با اثرات فضایی کم (r = -ch3) در موقعیت دوم و پنجم مرکز سیلیلنی و ژرمیلنی یکتایی و اثر پایدارکنندگی نسبی استخلاف های (-i-pr, -tert-bu) در موقعیت دوم و پنجم مرکز سیلیلنی و ژرمیلنی یکتایی می باشد.

چکیده بخش اول لیگاند 1و 4 و 8 و 11- تترا آزا سیکلو تترا دکان به عنوان حامل بسیار موثر و گزینش پذیر در انتقال یون سرب از غشای مایع کلروفرم مورد مطالعه قرار گرفت. مقدار یون سرب در حضور یون پیروفسفات به عنوان معرف گیرنده در فاز گیرنده بررسی شد و مشخص شد که بعد از 90 دقیقه درصد انتقال کاتیون سرب به فاز گیرنده مقدار 5/2± 5/95 ودرصد باقیمانده کاتیونهای سرب در فاز منبع مقدار 6/2±0/5 می باشد. اثر تداخل یونهای دیگری همچون fe3+، hg2+، ni2+، ag+، cu2+، zn2+، fe2+، co2+، cd2+ و na+ مورد بررسی قرار گرفت. ملاحظه شد که از بین کاتیونهای مختلف، تنها کاتیونهای fe3+ و hg2+ بر روی انتقال یون سرب مداخله داشتند. اثر تداخلی این دو یون را می توان با افزایش edta با غلظت هم مولار یون سرب یعنی غلظت4?10×5/1 مولار در فاز منبع حذف نمود. بخش دوم در بخش بعدی آزمایشات لیگاند مزبور به عنوان حامل بسیار موثر گزینش پذیر در انتقال یون نقره از غشای مایع کلروفرم مورد مطالعه قرار گرفت. مقدار یون نقره درحضور یون تیوسولفات به عنوان معرف گیرنده در فاز گیرنده بررسی شد و بعد از 120 دقیقه درصد انتقال کاتیون نقره به فاز گیرنده مقدار 9/2±6/95 درصد و مقدار باقیمانده در فاز منبع 2/1±8/1 درصد حاصل شد. اثر تداخل یونهایfe3+، hg2+، ni2+، ag+، cu2+، zn2+، fe2+، co2+، cd2+ و na+ مورد بررسی قرار گرفت. ملاحظه شد که از بین کاتیونهای مختلف، کاتیونهای ni2+،fe3+، co2+، cd2+ و hg2+ بر روی انتقال یون نقره مداخله داشتند. همچنین اثر تداخل ni2+ و fe3+ توسط افزایش edta هم مولار یون نقره به مقدار زیادی کاهش یافت. از طرف دیگر اثر تداخل co2+ و cd2+توسط افزایش غلظت لیگاند به مقدار 3-10×3 مولار در فاز غشا کاهش یافت. کلید واژه ها: 1و 4 و 8 و 11- تترا آزا سیکلو تترا دکان، انتقال، معرف گیرنده، فاز غشا