نام پژوهشگر: روح اله مهدی زاده فومشکناری
روح اله مهدی زاده فومشکناری علیرضا ملایی توانی
چکیده: از مهمترین مسائل و موضوعات کابینه شریف امامی چگونگی و نحوه ، رویارویی نیروهای ملی، مذهبی با آن بود.از همین رو پرسش اصلی این پژوهش این است که چرا کابینه شریف امامی نتوانست این گروه های مزبور را با خود همراه ساخته و از نیروی آنان برای فرو نشاندن وضعیت انقلابی جامعه ایران بهره گیرد؟ در پاسخ به این سوال فرضیه پژوهش این است که سابقه و پیشینه سیاسی شریف امامی و وابستگی او و اعضای کابینه اش به رژیم پهلوی ، بعلاوه عملکرد ضعیف او در عملی کردن شعار آشتی ملی در مقابل رویکرد انقلابی آیت الله خمینی، سبب طرد نیروهای ملی و مذهبی از دولت شریف امامی و عدم موفقیت کابینه وی گشت. از آن جا که گروه های سیاسی و مذهبی هر کدام از زاویه و نگاه خاص خود وارد مبارزه و رویارویی با دولت جدید شده بودند ودولت نیز، برای کنار آمدن با هر یک آن ها رویکردی متفاوت و جداگانه اتخاذ کرده بود. با این همه نفوذ و قدرت معنوی و سیاسی مرجعیت در تبعید (آیت الله خمینی) که از مدت ها قبل هدایت انقلابی حرکت مردم ایران را بر عهده داشت، امکان هر گونه سازش با رژیم شاه را از میان برده و همچنان ندای انقلاب را سر می داد و جمهوری اسلامی را به عنوان مدل حکومتی جایگزین رژیم شاه مطرح می کرد که در نهایت گروه های مختلف سیاسی و مذهبی نیز در پیوند با نظرات انقلابی ایشان قرار گرفتند و راه حل برون رفت از بحران فرا روی جامعه ایران را بر کناری شاه از سلطنت و تغییر رژیم شاهنشاهی به جمهوری اسلامی اعلام نمودند. واژه های کلیدی: گروه های ملی و مذهبی، کابینه شریف امامی، بحران انقلابی، رهبری آیت الله خمینی.