نام پژوهشگر: اعظم رمضان خانی
اعظم رمضان خانی پروانه نظرعلی
چاقی عارضه پیچیده ای است که با تجمع بیش از حد بافت چربی مشخص می شود و با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله بیماریهای قلبی- عروقی مرتبط است. کشف هورمون لپتین باعث پیشرفت هرچه بیشتر تحقیقات در زمینه چاقی شد. دلیل عمده این پیشرفت آن بود که نشان داد از بافت چربی سیگنال های آوران به سیستم عصبی مرکزی صادر می شود. مداخله برای بهبود الگوی تغذیه و افزایش فعالیت فیزیکی در اولویت برنامه های پیشگیری و کنترل منسجم چاقی و بیماریهای قلبی- عروقی در بسیاری از کشورها می باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه فعالیت منتخب هوازی، تمرینات پیلاتس و رژیم کم کالری بر سطوح لپتین، whr و برخی عوامل خطرزای قلبی- عروقی در زنان غیر فعال، انجام گردید. بدین منظور از میان زنانی که طی فراخوان به خانه سلامت شهرداری منطقه 2 تهران مراجعه کرده بودند، 48 نفر از زنان با دامنه سنی 40-30 سال انتخاب شدند و در 4 گروه کنترل، رژیم کم کالری، فعالیت منتخب هوازی و تمرینات پیلاتس بطور تصادفی قرار گرفتند. از میان 12نفر گروه کنترل، 2نفر از مطالعه خارج شدند. اندازگیریهای whr ، لپتین سرم، تری گلیسرید، کلسترول تام، ldl-c و hdl-c به عنوان متغیرهای وابسته در ابتدا و انتهای مطالعه صورت گرفت. در پایان، جهت بررسی اختلافات درون گروهی، از آزمون آماری تی زوجی استفاده شد و جهت بررسی اختلافات بین گروهی، از آزمون تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. در مرحله ی بعد، جهت مقایسه ی دو به دوی گروه های تحقیق، از آزمون تعقیبی lsd استفاده شد. تمامی آزمون ها در سطح معناداری 5 0/ 0درصد انجام گردید. سطوح لپتین سرم در مرحله پس آزمون در گروه تمرین منتخب هوازی (01/0p=)، پیلاتس (045/0p=) و رژیم کم کالری ((01/0p=)، کاهش معنادار پیدا کرد و در مقایسه بین گروهی نیز تفاوت معناداری بین گروههای تحقیق در سطوح لپتین سرم مشاهده شد. در گروههای تحقیق، whr بطور معناداری کاهش یافت (01/0 p=.) و در مقایسه بین گروهی نیز whr بین گروهها معنادار بود. کاهش سطوح تری گلیسرید، کلسترول تام، ldl-c، hdl-c در گروه های تحقیق معنادار نبود. ولی نسبت hdl-c/ldl-c تفاوت معناداری را بین گروه ها نشان داد (01/0 p<). در گروه کنترل تغییر معناداری در هیچ از یک از متغیرها مشاهده نشد. به توجه به یافته های مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت که فعالیت های بدنی هوازی و پیلاتس و رژیم کم کالری به مدت 16هفته با کاهش میزان لپتین سرم و نسبت دور کمر به دور لگن، نقش مهمی در تنظیم وزن بدن در زنان چاق ایفا نمودند؛ اما بر برخی عوامل خطرزای قلبی- عروقی کم تأثیر می باشند که به نظر می رسد با ادامه فعالیتهای بدنی و رژیم غذایی در طولانی مدت و یا ترکیب برنامه رژیم غذایی و فعالیت بدنی، تأثیرات بارزتر شود.