مطالعه حاضر با هدف مقایسه مولفه های هوش سیال و هوش متبلور بین کودکان مبتلا به ناتوانی در حساب، دچار عقب ماندگی ذهنی، بیش اضطرابی و بهنجار انجام شد. که بر روی 160 نمونه دانش آموز 10-7 ساله اجرا شد، برای دستیابی به نمونه مورد نیاز و انتخاب آزمودنیها از بین دانش آموزان مشغول به تحصیل شهرستان سراب و حومه آن بودند پرسشنامه اضطراب اسکارد برای 300 نفر از دانش آموزان مشکوک به بیش اضطرابی اجرا شد و بعد از تشخیص افراد مضطرب تعداد 40 نفر از آنها 20 نفر دختر و 20 نفر پسر انتخاب شدند. 500 نفر دیگر هم که مشکوک به ناتوان در حساب بودند، به پرسشنامه پیشرفت تحصیلی و تشخیصی ریاضی شلو پاسخ دادند، و 40 نفر از آنها 20 نفر دختر 20 نفر پسر انتخاب شدند. تعداد 40 نفر از بین دانش آموزان دچار عقب ماندگی ذهنی از مدارس استثنائی انتخاب شدند و برای مقایسه 40 نفر دختر و پسر بهنجار از مدارس عادی انتخاب شدند. برای این کار از ابزارهای زیر استفاده شد، آزمون ریون رنگی کودکان و ماتریسهای پیشرونده ریون به عنوان شاخص هوش سیال که ضریب پایایی این آزمون به روش گوتمان برابر با 0/83 برآورد شده است و دارای اعتبار می باشد. آزمون فراخنای ارقام به عنوان شاخص هوش سیال که پایایی این آزمون با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0/90 است. آزمون خزانه لغات به عنوان شاخص هوش متبلور به این آزمون از جهت پایایی به شیوه بازآزمایی 0/89 و همبستگی آن با آزمون واژگان بوستون 0/72 برآورد شده است. آزمون اطلاعات عمومی به عنوان شاخص هوش متبلور که ضریب پایایی برای خرده آزمون اطلاعات عمومی از 0/78 تا 0/91 برآورد شده است. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا) و تحلیل واریانس دو عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نتایج نشان داد که: گروه بهنجار در هر دو نوع هوش سیال و هوش متبلور به طور معناداری بالاتر از گروههای ناتوان در حساب، دچار عقب ماندگی ذهنی و بیش اضطرابی بودند، گروه مضطرب در هوش سیال به طور معناداری بالاتر از گروههای ناتوان در حساب و دچار عقب ماندگی ذهنی بودند. گروه مضطرب در هوش متبلور به طور معناداری بالاتر از گروههای ناتوان در حساب و دچار عقب ماندگی ذهنی بودند و گروه ناتوان در حساب به طور معناداری در هوش متبلور بالاتر از گروه دچار عقب ماندگی ذهنی بود.