نام پژوهشگر: پرستو صبایی فرد
پرستو صبایی فرد جواد حامدی
زانتان پلی ساکارید خارج سلولی است که توسط باکتری xanthomonas campestris تولید می شود و به دلیل ویژگی های رئولوژیک خاص در صنایع غذایی، نفت، آرایشی – بهداشتی، نساجی و ... کاربردهای گسترده ای دارد به طوری که نیاز به زانتان در بازار جهانی سالانه در حدود 10-5 درصد افزایش می یابد. از دیدگاه تخمیر، یکی از راه های افزایش تولید محصولات میکروبی، القای افزایش نشت و نفوذپذیری دیواره های اطراف سلول های مولد است. در این پژوهش از ترکیبات متفاوت ضد میکروبی استفاده شد تا اثرات آنها بر میزان تولید زانتان توسط xanthomonas campestris dsm 1706 ارزیابی شود. ترکیبات ضد میکروبی شناخته شده مانند آنتیبیوتیک های پنی سیلین و پلی میکسین، ترکیب دی (2- اتیل هگزیل) فتالات، با احتمال دارا بودن اثرات ضد میکروبی و نیز صاف شده کشت سویه های بومی اکتینومیست در زمان ها و غلطت های متفاوت بر باکتری مولد زانتان اثر داده شد و میزان تولید صمغ زانتان، ویسکوزیته حاصل از آن و نیز توده سلولی مورد بررسی قرار گرفت. در مورد آنتی بیوتیک های پنی سیلین و پلی میکسین، افزودن آنتی بیوتیک در هیچ یک از غلظت های مورد بررسی بر تولید صمغ زانتان، ویسکوزیته حاصل از آن و نیز توده سلولی اثر مثبت نداشته و در برخی غلظت ها نیز اثر منفی داشت. اگرچه افزایش آنتی بیوتیک ها در غلظت های مورد مطالعه اثر مثبتی بر پارامترهای تولید نداشت اما دارای کاربردهای خاص خود در صنعت تولید زانتان می باشد. افزودن آنتی بیوتیک می تواند در مورد آلودگی اتفاقی راکتور تولید نهایی جهت ممانعت از اثرات شدید ناشی از آلودگی بر تولید توصیه شود. هیچ گونه اثر مثبتی با استفاده از صاف شده کشت اکتینومیست ها به عنوان ماده ضد میکروبی دیده نشد. افزودن ترکیب دی (2- اتیل هگزیل) فتالات در زمان تلقیح باکتری در غلظت g/mlµ 1000 بر ویسکوزیته ظاهری و در غلظت های g/mlµ 100 و 500 بر میزان زانتان خام اثر مثبت داشت و در ساعت سی-ام تخمیر افزودن این ترکیب در غلظت g/mlµ 1000 بر ویسکوزیته ظاهری و میزان زانتان خام اثر مثبت داشت.