نام پژوهشگر: سمانه جهان آبادی
سمانه جهان آبادی غلامعلی کجوری
سلنیوم یکی از عناصر کمیاب است که نقشی اساسی را در زندگی جانداران ایفا می نماید. یکی از مهم ترین نقش های این عنصر شرکت در ساخت گلوتاتیون پراکسیداز و تیوردوکسین ریدوکتاز است. مشخص شده است زمانی که اندازه ذرات به مقیاس نانومتر کاهش می یابد خواص جدیدی مانند اثرات کوانتومی و واکنش پذیری بالا در محدوده ای وسیع تر را آشکار می نمایند. از این رو نانوسلنیوم قابلیت زیستی مشابهی با سلنیت دارد در حالی که خواص توکسیک نانوسلنیوم 7 برابر کمتر از سلنیت است.برای پی بردن به اثرات زیستی نانوذرات سلنیوم و مقایسه آن با اثرات سلنیت سدیم 15 رأس گوسفند با در محدوده سنی 5 تا 12 ماه، در سه گروه تیمار یک، تیمار دو و شاهد به طور کاملاً تصادفی دسته بندی شدند و با انجام آزمایشات cbc و انگل شناسی از سلامت کامل آن ها اطمینان حاصل شد. سپس به گروه تیمار یک، نانو ذرات سلنیوم با دوز یک میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (تهیه شده به روش شیمیایی بر پایه احیاء اکسید سلنیوم در فاز محلول) و به گروه تیمار دو سلنیت سدیم با دوز یک میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت ده روز خورانده و نمونه های خون و مغز استخوان در روزهای صفر (قبل از خوراندن نانو ذرات سلنیوم و سلنیت سدیم)، 10، 20 و 30 به ترتیب با استفاده از ونوجکت و سوزن rosenthal g18 (از جناغ سینه) صورت پذیرفت. میزان آهن، tibc سرم و درصد اشباعیت ترانسفرین طی چهار نوبت نمونه برداری از ورید وداج تعیین و نمونه های مغز استخوان نیز جهت استخراج rna برای انجام آزمون sq-rt-pcr (semi-quantetive reverse transcriptase polymerase chain reaction) جهت بررسی میزان بیان ژن ترانسفرین و گیرنده مربوطه به پژوهشکده فناوری جنین دام دانشگاه شهرکرد منتقل شد. داده های به دست آمده توسط نرم افزار سیگما استات ویرایش 2 و با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و تست های تکمیلی دانت و توکی در سطح p<0/05 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج حاصله بیانگر آن بود که سطح آهن سرم در هر دو گروه دریافت کننده نانو ذرات سلنیوم و سلنیت سدیم از روندی نزولی و در مقابل سطح tibc سرم در گروه دریافت کننده نانوذرات سلنیوم از روندی صعودی برخوردار بود. درصد اشباعیت ترانسفرین در گروه دریافت کننده نانوذرات سلنیوم در ا بتدا دچار افزایشی معنادار شد و سپس رو به کاهش نهاد. بیان ژن ترانسفرین و رسپتور مربوطه در ابتدا افزایش و شپس در روز کاهش معناداری را نشان داد.