نام پژوهشگر: الهه مظلومی بجدنی

تشخیص و اندازه گیری محصول تخریبی ایبوپروفن(4-استیل بنزوئیک اسید) و برخی فیلترهای uv در نمونه های زیست محیطی حقیقی با استفاده از تکنیک hplc
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1388
  الهه مظلومی بجدنی   مریم وثوق

ایبوپروفن در دهه شصت به عنوان یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (nsaid) معرفی شد که خواص ضد درد و ضد تب دارد و در مواردی از قبیل، آرتروز رماتیسمی، آرتروز استخوانی و میگرن استفاده می شود. ایبوپروفن به تخریب اکسیدی، فتولیتیکی و حرارتی حساس است و محصولاتی از قبیل 4- استیل بنزوئیک اسید تولید می کند که از نظر ساختار مولکولی شبیه به ایبوپروفن است. تشخیص و انداره گیری بقایای ایبوپروفن و محصولات تخریبی آن به عنوان یکی از منابع آلوده کننده نمونه های محیط زیستی به خصوص آب اهمیت بسزایی در راستای مطالعات کنترل کیفیت آب و کنترل کارکرد تصفیه خانه ها دارد. در اکثر مطالعات قبلی که بر روی ایبوپروفن در نمونه های حقیقی آب انجام شده است، از روش استخراج spe و کارتریج های پلیمری استفاده شده است. در بخش اول این پژوهش، سعی شده که 4- استیل بنزوئیک اسید با استفاده از روش استخراج spe و کارتریج c18 در نمونه های مختلف آب تشخیص و اندازه گیری شود. تکنیک استفاده شده در این پژوهش، کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا با استفاده از آشکارساز آرایه دیود (hplc-dad) است. مقادیر بازیابی آنالیت در نمونه های آب بین %6/109-2/95 بوده و مقدارrsd روش 87/5% و حد تشخیص آنالیت در مطالعه مذکور µg l-102/0 می باشد. استفاده از آشکارساز آرایه دیود، این امکان را می دهد که حضور و یا عدم حضور آنالیت در نمونه حقیقی با استفاده از طیف uv بدست آمده پس از تصحیح خط زمینه تایید شود. در بخش دوم، بنزوفنون-3 (bpn) و 4- متیل بنزیلیدن ((mbc به عنوان فیلترهای آلی تابش uv، که منابع دیگری از آلوده کننده های نمونه های آبی هستند مورد مطالعه قرار گرفتند. bpn و mbc در محصولات آرایشی و بهداشتی، پلاستیک ها، پوشاک و غذا استفاده می شوند که باعث پایداری محصولات و محافظت پوست از تابش uv می شوند. در این بخش، دو کارتریج c18 و lichrolut en جهت استفاده در استخراج این آنالیت ها از نمونه آب به روش spe، مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن ها با یکدیگر مقایسه شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، کارتریج lichrolut en در شرایط اسیدی به عنوان بهترین کارتریج انتخاب شده و سپس با hplc-dad آشکارسازی و اندازه گیری این دو آنالیت صورت گرفته است. مقادیر بازیابی های بدست آمده %8/66 برای bpn و %4/110 برای mbc، مقدار rsd روش %23/10 برای bpn و %28/3 برای mbc و حد تشخیص µg l-1 05/0 برای bpn و µg l-1 03/0 برای mbc می-باشد.