نام پژوهشگر: سیما پرنده شیروان
سیما پرنده شیروان حسن برجی
شتر از جمله حیواناتی است که با محیط های خشک و کم آب و علف سازگار یافته است.به طوریکه این حیوان با غذاهایی که از لحاظ کمی وکیفی برای سایر نشخوارکنندگان ناکافی و نامرغوب محسوب می شود،می تواند مدت های طولانی به زندگی خود ادامه دهد.علی رغم اهمیت بالای شتر در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی اطلاعات بر روی بیماری ها و بیماری های انگلی شتر کم است. بیماری های انگلی سبب کاهش رشد و تولید می شوند.اکثر عفونت های انگلی تحت بالینی بوده و برخی منجر به مرگ می شود. به منظور بررسی اپیدمیولوژی و میزان شیوع انگل های خونی نمونه گیری در شتران کشتاری شهرستان مشهد،در سال 1387 صورت گرفت.پس از کشتار سن و جنس شتران ثبت شد و نمونه های اخذ شده در لوله استریل حاوی ماده ضد انعقاد ادیتا به آزمایشگاه ارسال گردید.در همان روز از آنها گسترش تهیه شد و به روش گیمسا رنگ آمیزی شد.آزمایش نات بر روی نمونه ها صورت گرفت و از لحاظ میکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع از 262 نفر شتر34/5% (14 نفر) آلوده به دیپتالونما 38/0% (یک نفر) آلوده به تریپانوزوما بودند.آلودگی به تیلریا و آناپلاسما در گسترش ها یافت نشد.بیشترین میزان شیوع دیپتالونما در فصل پاییز(10%)،در سنین 5-8 سال(3/7%) و جنس ماده(66/6%) بود.در بررسی آماری انجام شده،ارتباط معنی داری بین میزان آلودگی به انگل های خونی و عواملی نظیر سن(p=0/728) و جنس(p=0/491)و فصل(p=0/172) مشخص نگردید.درمطالعه بعدی روی 172 بیضه،اپیدیدیم و اسپرماتیک کورد جنس نر،10 نفر(%5/81) به فرم بالغ دیپتالونما اوانسی مبتلا بودند.اندازه کرم نر 5/9-5/10سانتی متر،کرم ماده 5/17-5/19 سانتی متر و اندازه میکروفیلر 260-360 میکرون گزارش شد. شتر در مقابل بیماری های مختلف مقاومت از خود نشان می دهد و تنها برخی از بیماری ها نظیر دیپتالونما و تریپانوزوما برای این حیوان خطر ساز می باشد.ناقلین این انگل ها تابانوس و کنه ها می باشند که در فصل خاصی از سال فعالیت می کنند.بنابراین می توان امیدوار بود که با برقراری مبارزه صحیح با تابانوس ها و کنه ها بتوان آلودگی را به حداقل رسانید.