نام پژوهشگر: فاطمه قهرمان زاده

تحقیقی بر قابلیت تطابق حرارتی منسوجات با استفاده از مواد تغییر فاز دهنده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان 1388
  فاطمه قهرمان زاده   اکبر خدامی

چکیده راحتی حرارتی منسوجات بسیار حائز اهمیت می باشد. به منظور ایجاد تطابق حرارتی کاربرد میکروکپسول های حاوی مواد تغییرفاز دهنده در حال پیشرفت است. در نساجی معمولاًً از پارافین واکس ها بدین منظور استفاده می شود. اما مواد تغییرفازدهنده شیمیایی که قابلیت برقراری پیوند با الیاف را داشته باشند نیز مورد توجه قرار گرفته است. موادشیمیایی وجود دارند که به روش دیگری روی منسوجات عمل می شوند و لازم است به منظور پایداری تکمیل مورد نظر، روی الیاف دارای ثبات باشند. بنابراین باید پروسه خاصی برای آنها در نظر گرفته شود تا به صورت نامحلول روی پارچه قرار گیرند. در حالیکه چسبندگی خوبی بین ماده تغییرفازدهنده و الیافی چون پنبه و پلی استر وجود دارد، پیوند آن با پشم ضعیف بوده و از بین نخ ها بیرون ریخته می شود. بنابراین در این پروژه اثر تغییر انرژی سطحی و بار سطحی الیاف پشم بر خواص تطبیق پذیری حرارتی پارچه های پشم مورد مطالعه قرار گرفت. پارچه خام، فلئورینه شده و پارچه ای که تحت عملیات chlorine-hercosett قرار گرفته، به منظور حصول پیوند بیشتر و خواص ثباتی مطلوب مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که اصلاح سطحی به منظور ایجاد چسبندگی و پیوند مقدار بیشتر ماده، فعالیت حرارتی را افزایش داده و ثبات بهتری ایجاد می کند. آنالیزهای dsc و تصاویر sem، نشان می دهند که فلئورینه کردن نتایج بهتری نسبت به عملیات chlorine-hercosett دارد. همچنین با اندازه گیری میزان نفوذپذیری هوا، استحکام و ثبات شستشویی و سایشی نیز نتایج ارزیابی گردید. الیاف نوظهور پلی لاکتیک اسید دارای نقطه ذوب پایینی هستند و انجام عملیات تکمیل روی این الیاف به واسطه حساسیت آنها به دمای بالا محدود می باشد. بنابراین روشی جدید برای تکمیل این پارچه ها مورد نیاز است. در این پروژه ایجاد تطابق حرارتی و شرایط متفاوت کاربرد برای این الیاف تحقیق شد. در مقایسه با الیاف پلی اتیلن ترفتالات، این لیف با داشتن گروه های عاملی بیشتر جذب مواد بیشتری داشته و فعالیت حرارتی و خواص ثباتی بهتری دارد. طی این مقایسه مشخص گردید که فعالیت حرارتی وابسته به مقدار ماده روی کالا می باشد. علاوه بر اینها بهبود خواص آنتی استاتیک هر دو نوع پارچه با کاربرد مقدار کمی از این ماده مشاهده گردید. این ماده باعث افزایش جذب رطوبت می گردد. پارچه های سه بعدی اسپیسر با پتانسیل کاربردی بالا در صنایع نساجی، می توانند به صورت موفقیت آمیزی با مواد تغییرفازدهنده تکمیل شده و قابلیت تطبیق پذیری حرارتی در آنها ایجاد گردد. اما خصوصیات پارچه وابسته به انتخاب روش تکمیل است. بنابراین روش انتخابی لازم است کم ترین اثر را بر خواص زیردست پارچه داشته باشد. در این پارچه ها ساختار سه بعدی به عنوان حمل کننده ماده موثر است. درحالیکه اندازه گیری خواص حرارتی و بررسی میزان فعالیت حرارتی کار مشکلی است، روشی ساده و کاربردی با استفاده از صفحه داغ ارائه گردید که در صورت تحقیق بیشتر پتانسیل لازم جهت بررسی اثر ماده تغییرفازدهنده را دارا می باشد. کلمات کلیدی: سازگاری حرارتی، مواد تغییر فازدهنده، پارچه پشم، پارچه پلی لاکتیک اسید، عملیات سطحی