نام پژوهشگر: زهرا نیک قلب عاشوری

مطالعه و بررسی خنثی سازی داروهای سایتوتوکسیک با استفاده از هیپوکلریت سدیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک 1389
  زهرا نیک قلب عاشوری   مصطفی کشاورز مروجی

تولید داروهای سایتوتوکسیک برای درمان بیماری سرطان رو به افزایش است. داروهای سایتوتوکسیک ترکیباتی هستند که بطور عمده در شیمی درمانی استفاده می شوند و قابلیت از بین بردن و کشتن سلول های سرطانی را دارند. آنها بیشترین خطر ترکیبات دارویی را دارا هستند و اگرچه با حفظ یک سری مراقبت های ایمنی در طول ساخت و تولید و استفاده از این داروها می توان خطر آنرا کاهش داد ، اما آزادسازی پساب آنها در محیط زیست بدون از بین بردن سمیت آن سلامت محیط زیست را بخطر می اندازد و باید خصوصاً مورد توجه قرار گیرند. خنثی سازی این ضایعات و پساب حاصل از آنها به عنوان مسئله ای مهم مطرح می باشد که نیاز به سازماندهی و مدیریت ویژه ای برای تعیین روش خنثی سازی مناسب و مواد مورد نیاز برای خنثی سازی و تصفیه دارد. هدف از این تحقیق پیدا نمودن روش مناسبی برای خنثی سازی ترکیبات دارویی سایتوتوکسیک و ارزیابی میزان اثر بخشی آن روش می باشد. ابتدا روش های مختلف خنثی سازی پساب های سایتوتوکسیک که تاکنون بررسی شده، مورد مطالعه قرار گرفت، سپس روش خنثی سازی شیمیایی با استفاده از هیپوکلریت سدیم، بدلیل خاصیت اکسید کنندگی قوی هیپوکلریت سدیم و اثر بخشی آن برای اکثریت داروهای سایتوتوکسیک و سادگی استفاده از این روش نسبت به روش های دیگر مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. این روش بر روی سه گونه متفاوت از داروهای سایتوتوکسیک کاپسیتابین، ریباویرین، فلوتامید با توجه به اینکه این داروها، جزء اولویت تولید شرکت سبحان انکولوژی بوده، در چهار غلظت mg/ml 2، 5/1، 1، 5/0 مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت. ابتدا غلظت mg/ml 5/0 مورد بررسی واقع شد و بعد از پیدا نمودن مقدار بهینه لازم (مقدار هیپوکلریت سدیم و زمان مورد نیاز)، آزمایشات بر روی غلظت های متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان داد که هر 3 دارو با افزایش هیپوکلریت سدیم بعد از مدت زمانی بطور کامل خنثی می شوند و برای هر 3 دارو با افزایش غلظت ماده موثره در نمونه محلول، نیاز به افزایش میزان هیپوکلریت سدیم می باشد که این اضافه نمودن محلول هیپوکلریت سدیم طی یک رابطه خطی، خنثی سازی مناسبی را نتیجه داده است. از نتایج این تحقیقات در خنثی سازی پساب شرکت سبحان انکولوزی استفاده شد