نام پژوهشگر: مجتبی ارجمندفر
مجتبی ارجمندفر محمدجواد ضمیری
دو گروه هفت رأسی از گاوهای پر تولید شکم اول با میانگین تولید 1/3 ± 35/0 کیلوگرم شیر در روز، روز شیردهی 4/3 ± 180/0 و اسکور بدنی 0/2 ± 3/2 به کار برده شدند. گاوها با جیره دارای 35 درصد سیلوی ذرت، 25 درصد علوفه و 40 درصد کنسانتره تغذیه شدند و به طور آزاد به نمک دسترسی داشتند. آزمایش در شهر اصفهان و در شرایط استرس گرمایی انجام شد. به گروه اول آب دارایtds برابر570 میلِِی گرم در لیتر به گروه دوم آب دارای tdsبرابر 1400 میلی گرم در لیتر در شرایط استرس گرمایی داده شد. بعد از 10 روز دوره عادت پذیری، آزمایش در 10 تیر آغاز و در 25 مرداد به پایان رسید. تولید شیر، هفته ای یک مرتبه رکورد برداری شد. برای اندازه گیری درصد پروتئین، چربی و لاکتوز شیر، نمونه برداری در هفته های 2 و 6 آزمایش انجام شد. برای اندازه گیری غلظت های+na، +k، +2ca،+2 mgو هورمون های t3 و t4 ، خون گیری در هفته های 3 و 6 آزمایش، از سیاهرگ دمی انجام و سرم خون، منجمد شد. برای اندازه گیری غلظت اسیدهای چرب فرار و ph شکمبه نمونه گیری از شکمبه در هفته 6 آزمایش انجام شد. آنالیز آماری غلظت اسیدهای چرب فرار، کاتیون های خون و ترکیبات شیر با روش glm و تولید شیر با روش mixed procedure از برنامه آماری sas انجام گرفت. غلظت اسیدهای چرب فرار شکمبه و کاتیون ها و هورمون های تیرویید خون، یک روز پیش از دوره عادت پذیری به عنوان متغیّر (covariate) در نظر گرفته شد. تولید و ترکیب شیر، غلظت کانی ها (بجز پتاسیم) و هورمون t3، غلظت اسیدهای چرب فرار و اسیدیته شکمبه تغییر معنی داری نشان نداد (0/05<p)، هرچند تولید شیر در گروه تغذیه شده با آب شیرین بالاتر (32/8در مقابل 30/8 کیلوگرم) و غلظت هورمون t4 در گاوهای تغذیه شده با آب شور، بالاتر بود (0/1>p. غلظت پتاسیم خون به طور معنی داری در گروه تغذیه شده با آب شور بالاتر بود (0/05>p). نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد استفاده از آب باtds=1400 اثر نامطلوب بر عملکرد گاوهای شیری ندارد و بنابراین احتیاج به شیرین کردن آب در منطقه مورد مطالعه نیست، امّا به دلیل اثرات احتمالی آب شور بر هورمون های تیرویید تحقیقات بیشتری در مورد اثر آب شور بر متابولیسم گاوهای پر تولید در شرایط استرس گرمایی باید انجام شود