سندرم هیپرتانسیون ریوی(آسیت) به عنوان یکی از مشکلات طیور صنعتی بخصوص جوجه های گوشتی که سرعت رشد بالایی دارند، مطرح است. ویژگی این سندرم افزایش فشار شریان های ریوی و اتساع و هیپرتروفی بطن راست است. افزایش نیاز به اکسیژن از عوامل عمده بروز اولیه هیپرتانسیون ریوی در جوجه های گوشتی با سرعت رشد بالاست. برونده قلبی بالا و افزایش فشار خون در ریه ها جهت اکسیژن گیری بیشتر خون، منجر به بروز هیپرتانسیون ریوی و احتمالاً آسیت می شود. از طرف دیگر ثابت شده که نیتریک اکساید در پاتوژنز هیپرتانسیون ریوی دخالت دارد. به منظور روشن شدن تاثیر هیپرتانسیون ریوی ناشی از هورمونt3 بر روی بیان ژنی enos mrna در بطن های قلب، بر روی کل rna استخراج شده از قلب جوجه های گوشتی، که به مدت 6 هفته به آن ها t3 تجویز شده بود، rt-pcr نیمه کمی انجام شد.60 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس 308 به طور تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. به جیره غذایی گروه آزمایش پس از هفته اول هورمون تیروئیدی t3 با دوز mg/kg 1/5 اضافه شد. در روز های 12 28 و 49 شش قطعه جوجه از هر گروه به طور تصادفی انتخاب، وزن کشی شدند و از طریق جدا کردن سر، کشتار شدند. بطن راست و چپ آن ها سریعاً جدا شده و پس از وزن کشی در ازت مایع منجمد شده و در فریزر °c70- نگهداری شدند تا rna آن ها بعداً مورد بررسی قرار گیرد. در این مطالعه برخی از نسبت های قلبی مانند، نسبت وزن بطن راست به مجموع وزن دو بطن(rv/tv)، نسبت وزن بطن چپ به وزن بدن(lv/bw)، نسبت وزن بطن راست به وزن بدن(rv/bw) و نسبت وزن کل بطن ها به وزن بدن(tv/bw)، مورد مطالعه قرار گرفت. سپس از روش یک مرحله ای اسید گوانیدیوم تیوسیانات _ فنول _کلروفرم، جهت استخراج کل rna از بافت بطن های چپ و راست، استفاده شد. rna استخراج شده به طریق رونوشت برداری معکوس به cdna تبدیل شد. سپس به روش rt-pcr ژن β-actin نیز( علاوه بر enos) افزوده سازی شد تا میزان موثر بودن استخراج rna ، صحت و مقدار enos mrna موجود در نمونه ها سنجش و نرمال سازی شود. قسمتی از ماده حاصل از pcr در ژل آگاروز 2٪ الکتروفورز شده و توسط اتیدیوم بروماید(mg/kg 0/5) رنگ آمیزی شد. دانسیته باند ها با استفاده از برنامه کامپیوتری photo-capt v.99 image software تعیین گشت و به صورت نسبت دانسیته enos / β-actinبیان شد. همچنین میزان متابولیتهای ناشی از متابولیسم نیتریک اکساید در نمونه های سرمی که در هنگام کشتار جوجه ها تهیه شده و در دمای c°20- فریز شده بود, به روش گریس اندازه گیری شد. مشاهده شد که ژن enos در همه نمونه ها، در بطن های راست و چپ جوجه های گروه های کنترل و تیمار شده با t3، بیان می شود. مقدار نسبی بیان enos mrna در دو بطن قلب در 12 و 28 و 49 روزگی (در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل) تغییر معنی داری را نشان نداد اما در گروه تیمار شده با t3، در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری(0/05>p) در 49 روزگی درمیزان متابولیتهای سرمی نیتریک اکساید مشاهده شد که احتماﻵ می تواند ناشی از تغییر در میزان بیان ژنinos و یا تغییر در میزان فعالیت nos باشد. نهایتاً نتیجه گیری می شود که ژن enos دربطن های قلب جوجه های گوشتی بیان می شود ولی تأثیرمستقیم آن بر پاتوفیزیولوژی عملکرد قلب در جوجه های گوشتی مبتلا به هیپرتانسیون ریوی، نیاز به بررسی های بیشتر در این زمینه دارد.