نام پژوهشگر: بهزاد خورانی

بررسی جلوه های اخلاقی دیوان صائب جلدهای سوم و چهارم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  بهزاد خورانی   غلامحسین شریفی

صائب تبریزی یکی از بزرگترین شاعران تاریخ ادب فارسی در عصر صفویه می باشد که با ظرافتی بی نظیر بسیاری از مضامین اجتماعی و اخلاقی و ... را در غزلیات خود انعکاس داده است. وی با استفاده از سبک و روش خاص خود که همانا تمثیل است از هر چیزی مضمونی بکر خلق کرده است. یکی از این مضامین بحث در زمینه موضوعات اخلاقی است که در تاریخ ادب فارسی و بخصوص در شعر شاعرانی از قبیل: فردوسی در شاهنامه، سعدی در بوستان، مولانا در مثنوی و... جلوه ای ویژه دارد. استاد بزرگ غزلسرای عهد صفوی نیز با الهام از آثار اخلاقی شاعران قبل از خود، بسیاری از مضامین اخلاقی را در اشعار خود انعکاس داده است. وی با تأثیر پذیری از قرآن و آموزه های اسلامی مخاطبان خود را به کسب فضایل اخلاقی تشویق می کند و از رذیلت های اخلاقی برحذر می دارد. رساله حاضر به بررسی چگونگی بازتاب موضوعات اخلاقی در دیوان این شاعر نامور ادب فارسی در ضمن جلدهای سوم و چهارم می پردازد. ما در این نوشتار سعی بر آن داریم که فضایل و رذایل اخلاقی منعکس شده در دیوان صائب را طبق کتابهای مهم اخلاقی استخراج و بر اساس حروف الفبا دسته بندی کرده و در پایان هر کدام را تعریف و یک تحلیل کلی از آنها ارائه دهیم.