نام پژوهشگر: زهره شیزخانی
زهره شیزخانی زهرا اسرار
تنش غرقابی بر محصولات کشاورزی و گیاهان اثرات مهمی را به جای می گذارد. غرقاب شدن خاک زمانی رخ می دهد که خاک با آبیاری بیش از حد، بارندگی زیاد و یا زهکشی نامناسب روبرو شده باشد. در خاکهایی که تحت تنش غرقابی قرار می گیرند، خاک از آب اشباع شده به طوری که با پر شدن تمام فضاهای موجود به وسیله آب، خاک و ریشه ها با کمبود اکسیژن مواجه می شوند. انتشار گازها در آب ، نسبت به هوا صد هزار برابر آهسته تر است و این باعث می شود که در شرایط تنش جریان اکسیژن به داخل گیاه کند شده و در نهایت رشد گیاه بازداشته شود. در این تحقیق، ما اثر دوره های مختلف غرقابی بر برخی از پارامترهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی را در گیاه آفتابگردان مورد بررسی قرار دادیم. این بررسی ها نشان دادند که تنش غرقابی باعث کاهش جوانه زنی در بذرهای آفتابگردان شد. اپی ناستی و تشکیل ریشه های نابجا و ائرانشیم از جمله تغییراتی بود که در این گیاه مشاهده شد؛که این امر احتمالا به دلیل افزایش تولید اتیلن در اندام هوایی این گیاه می باشد. نتایج نشان داد که در برگ های گیاه، محتوی پروتئین کاهش یافت، اما مقدار آن در ریشه ها افزایش نشان داد. افزایش پروتئین ریشه می تواند به دلیل سنتز آنزیمهای مسیر تخمیری باشد. با اندازه گیری قندهای احیا کننده، مشاهده شد که محتوی قند در برگها کاهش، ولی در ریشه ها افزایش یافت.کاهش قند به دلیل کاهش فتوسنتز در برگ می باشد. در شرایط تنش میزان آلدئید های برگ افزایش یافت که بیانگر تولید رادیکال های آزاد در این شرایط می باشد. در کنار افزایش آلدئید ها، افزایش مقدار آسکوربیک اسید را داشتیم،که این ترکیب نقش آنتی اکسیدان را در ازبین بردن رادیکال های آزاد دارد. اندازه گیری آنزیم فنیل آلانین آمونیولیاز نشان داد که فعالیت آن در ریشه و اندام هوایی ، تحت شرایط تنش افزایش یافته است. افزایش در فعالیت این آنزیم، باعث افزایش غلظت آنتوسیانین و فلاوونوئید ها در برگ آفتابگردان شد. در نهایت انجام الکتروفورز ،نمایان گر ایجاد تغییرات در کیفیت و کمیت پروتئین های برگ و بذر گیاه در شرایط تنش می باشد.