نام پژوهشگر: شیوا طباطبایی رودسری

بررسی خصوصیات اکولوژییکی آکاسیا ارفتا در استان هرمزگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1389
  شیوا طباطبایی رودسری   غلامرضا بخشی خانیکی

گونه مغیر(acacia oerfota) ازجنس آکاسیا واز خانواده mimosacea می باشد. واژه آکاسیا از واژه یونانی آکاکیا (akakia) به معنای خارگرفته شده است. تا به حال حدود 1300 گونه از این جنس گزارش شده است. طیف پراکنش مغیر در نواحی که به نام نواحی تروپیکال یا گرمسیری شهرت دارند، قرارگرفته است و مهمترین جنس چوبی در مناطق خشک و نیمه خشک آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی به شمار می رود. از این جنس 5 گونه بومی درجنوب کشورمان در سواحل خلیج فارس و دریای عمان انتشار دارد که شامل گونه های مغیر " acacia oerfota " ، تج " a.ehrenbergiana"، کرت یا چش "a.niloitica"، آکاسیای سفید"a.albida" وگبر " "a.tortlisاست. این جنس به شکل درختچه یا درخت خاردار و گاهی فاقد خار است و برگها به صورت زوج شانه ای و یا ساده است. وجود خارهای گوشواره ای که شکل قلاب دارند و به سمت خارج برگشته اند و نیزاستشمام بوی زننده ازگلها و شاخه های شکسته شده آن از ویژگیهای خاص مغیر است. همچنین این گونه توانایی تثبیت ازت جوی در خاک را دارد که این امر به حاصلخیزی خاک کمک شایانی می نماید. نظر به قرارگرفتن استان هرمزگان در منطقه خلیج و عمانی و وجود شرایط نامساعد آب و هوایی ونیز تنوع اندک گونه های گیاهی، لزوم شناخت و اهمیت حفاظت پوشش گیاهی و رویشگاههای آن را امری ضروری می نماید. این گونه گیاهی چه در ایران و چه در دیگر مناطق رویشی خود در جهان، کمتر از دیگر گونه های آکاسیا مورد توجه و مطالعه قرارگرفته و تاکنون بر روی این گونه تحقیق جامعی صورت نپذیرفته و نتایج این تحقیق برای نخستین بار ارائه خواهد شد. هدف از این تحقیق شناخت اکولوژیکی و زیست محیطی رویشگاههای این گونه در منطقه و شناسایی گونه های شاخص همراه و خواهشهای زیست محیطی آنها است. این تحقیق از نوع بنیادی کاربردی بوده وبه منظور بررسی تعیین نقش عوامل محیطی در پراکنش و تراکم گونه مغیر و سایر پارامتر های رویشی آن صورت گرفته است. در این راستا سه رویشگاه در استان هرمزگان که از نظر نقش عوامل محیطی در پراکنش و تراکم گونه مغیر و مشخصات خاک متفاوتند برگزیده شده و داده های محیطی و ویژگیهای خاک و نیز فنولوژی گونه مورد بررسی قرار گرفته اند. هچنین گونه های شاخص همراه جمع آوری و شناسایی شده اند. از نتایج این تحقیق می توان در زمینه های مختلف منابع طبیعی از جمله نیازهای آموزشی دانشجویان منابع طبیعی استفاده نمود و نیز از نظر کاربردی می تواند مورد بهره برداری کارشناسان سازمان جنگلها و مراتع وآبخیزداری کشور قرار گیرد.