نام پژوهشگر: نیلوفر ایزدی بروجنی
نیلوفر ایزدی بروجنی ایرج محمدپور بلترک
ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها (فتالیدها) دسته مهّمی از ترکیبات طبیعی اکسیژن دار هستند که به دلیل خواص بیولوژیکی و پزشکی فراوان, از اهمیّت ویژه ای برخوردار می باشند. علاوه بر کاربردهای دارویی, این ترکیبات به عنوان حد واسط های کلیدی و مهّم در سنتز اغلب هتروسیکل های پیچیده به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. نظر به اهمیّت این ترکیبات, تا کنون روش های متنوّعی برای سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها ارائه شده است. اغلب این روش ها دارای معایبی نظیر استفاده از اسیدها و بازهای قوی و خورنده, دمای بالا, زمان طولانی و استفاده از حلال های گران قیمت و سمّی می باشند. در این تحقیق یک روش مناسب, کارآمد و تک مرحله ای برای سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن-ها با استفاده از کاتالیست های لوئیس اسیدی سبز ارائه شده است. در سال های اخیر, مشتقات نمک های بیسموت و زیرکونیم به عنوان کاتالیست های با کارایی بالا برای سنتز ترکیبات آلی مورد توجه بسیاری از شیمیدانان آلی قرار گرفته اند. در این پایان نامه سنتز مشتقات ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها در حضور کاتالیست نمک های بیسموت(iii) و نمک های زیرکونیم(iv) تحت شرایط حرارتی و تابش ریزموج مورد بررسی قرار گرفته-است. برای این منظور, ابتدا فعالیّت کاتالیستی نمک های بیسموت(iii) نظیر بیسموت کلرید, بیسموت نیترات پنج آبه, بیسموت تریفلات و نمک های زیرکونیم(iv) نظیر زیرکونیم تتراکلرید, زیرکونیم اکسی کلرید هشت آبه و زیرکونیل تریفلات بر روی سنتز ایزوبنزوفوران-?(3h)-اُن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که در بین نمک های بیسموت(iii) و زیرکونیم(iv), بیسموت تریفلات و زیرکونیل تریفلات فعالیّت بیشتری از خود نشان دادند. در مرحله بعد, شرایط واکنش نظیر دما و زمان واکنش, مقدار کاتالیست و توان دستگاه ریزموج بهینه گردید. سپس محصولات, تحت شرایط بهینه سنتز گردیدند. محصولات حاصل پس از جداسازی و خالص سازی, به وسیله روش های دستگاهی و با استفاده از خواص فیزیکی نظیر نقطه ذوب, مورد شناسایی قرار می گیرند.