نام پژوهشگر: سجاد دانش مسگران
سجاد دانش مسگران علیرضا وکیلی
آزمایشی در دو مرحله به منظور تعیین نرخ بار اسیدی شکمبه ای جیره های دوره انتظار زایمان (در شرایط برون تنی) و همچنین تاثیر نرخ اسیدی شکمبه ای جیره های دوره انتقال بر تولید و ترکیب شیر، مصرف ماده ی خشک، فراسنجه های رشد فولیکولی تخمدان، روز های پس از زایمان تااولین تخمک ریزی، تعداد تلقیح به ازای آبستنی و برخی متابولیت های خونی گاو های شیری هلشتاین (30 راس گاو) انجام شد. علاوه بر اینبا استفاده از امتیاز دهی ترشحات رحم در روز 28 پس از زایش بررسی وضعیت اندومتریت تحت کلینیکی در گاو ها و تاثیر آن بر برخی مولفه های تولید مثلی حیوانات صورت گرفت. جیره های دوره انتقال شامل جیره های دوره انتظار زایمان ( 3 هفته قبل از زایش) و گاو های تازه زا ( 3 هفته اول زایش) با نرخ اسیدی شکمبه ایی بالا ( به ترتیب 9/11 و 8/11) و پایین ( به ترتیب 7/10 و 11) بود. برای تجزیه و تحلیل آماری داده های تکرار شونده در زمان از رویه ی mix به صورت تکرار در زمان و برای سایر داده ها از رویه ی glm و genmod نرم افزاز آماری sas استفاده شده است. نتایج نشان داد که تولید شیر حیواناتی که جیره ی با نرخ اسیدی بالا دریافت کردند به طور معنی داری (05/0>p) بیشتر از گروه دیگر بود (9/41 در مقابل 37 کیلوگرم در روز). چربی شیر در گاو هایی که از جیره با نرخ اسیدی پایین استفاده کردند به طور معنی داری (05/0>p) بیش از گروه دیگر بود (37 در مقابل 35 کیلوگرم). فاصله زایش تا اولین تخمک ریزی در گاو هایی که جیره نرخ اسیدزایی پایین مصرف کردند به طور معنی داری (05/0>p) کمتر از گروه دیگر بود (8/29 در مقابل 6/24 روز)، در حالی که سایر فراسنجه های دینامیک فولیکولی بین تیمار ها مشابه بود. نتایج تجزیه ی داده ها نشان داد که با کاهش نمره وضعیت ترشحات رحم فاکتور های تولید مثلی در گاو های شیری بهبود یافت. غلظت گلوکز و نیتروژن آمینی در گاو هایی که جیره نرخ اسیدزایی بالا دریافت کردندبه طور معنی داری (05/0>p) نسبت به گروه دیگر بیشتر شد. غلظت پلاسمایی اسید های چرب استریفه نشده و بتاهیدروکسی بوتیرات پس از زایش حیواناتی که جیره نرخ اسیدزایی بالا را مصرف کردند به طور معنی داری (05/0>p) نسبت به گروه دیگر کاهش پیدا کرد. به طور کل نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از جیره های دوره انتقال با بار اسیدی شکمبه ایی بالاتر در گاو های هلشتاین باعث بهبود پاسخ های تولیدی و برخی از متابولیت های پلاسمای خون که در سلامت فیزیولوژیکی حیوان ها حائز اهمیت هستند، می شود. این در حالیست که مولفه های تولید مثلی حیوان به طور کلی تحت تاثیر این نوع جیره بندی قرار نگرفت.