اندومتریوز یک بیماری چند عاملی بوده، که زندگی میلیونها زوج را در سرتاسر جهان تحت تأثیر قرار داده است. علل متعددی برای این بیماری ذکر شده است که از این میان، فاکتورهای ژنتیکی در نیمی از موارد خطرساز دخیل هستند. نظر به اینکه الگوی ژنتیکی جمعیت ایران با جمعیتهای دیگر متفاوت است. لذا بررسی ژنتیکی فاکتورهای مختلف مانند سایتوکاین ها، فاکتورهای رشد، مولکولهای چسبنده و فاکتورهای رگ زا که در بروز این بیماری درگیر هستند، می تواند کمک کننده باشد. فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (vegf)، واسطه اصلی رگزایی و نفوذ پذیری عروقی است که در بروز بیماری اندومتریوز نقش مهمی دارد. از سوی دیگر فاکتور نکروز دهنده تومور (tnf-?) سایتوکین پیش التهابی چند عملکردی است که در آغاز و تنظیم پاسخهای ایمنی نقش مهمی ایفا می کند و احتمالا تاثیر فراوانی در بروز این بیماری، پیشرفت آن و به دنبال آن ناباروری دارد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم های دو ژن (+405g/c) vegf و 1031t/c)-) tnf-a با بیماری اندومتریوز برای اولین بار در جمعیت ایرانی است. بدین منظور 106 خانم با تشخیص قطعی اندومتریوز به کمک لاپاروسکوپی به عنوان گروه بیمار و 150 خانم سالم به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. dna ژنومیک، از خون و با استفاده از روش استاندارد salting out استخراج شد. ژنوتیپ و فراوانی اللی پلی مورفیسم ها با روش pcr-rflp تعین گردید. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار spss 13.0 و از آزمون ?2 و محاسبه or با ci (95%) آن استفاده گردید. 05/0> p به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. در این تحقیق فراوانی ژنوتیپ -1031c/t ژن tnf-? در بیماران مبتلا به اندومتریوز کاهش نشان داد که احتمالا به دلیل نقش حفاظتی الل c در پیشرفت این بیماری است. ولی اختلاف معنی داری بین سه ژنوتیپ و فرکانس اللی پلی مورفیسم (+405g/c) ژن vegf درگروه بیمار و شاهد مشاهده نشد. ازآنجا که این مطالعه برای اولین بار در جمعیت ایرانی بررسی شد مطالعه جمعیت های بزرگتر برای تایید یافته ها لازم است.