براساس تعالیم اسلامی تزکیه ی نفس، نقش مهمی در نورانیّت قلب، برای دریافت علوم الهی دارد و تنها راه ورود به سطوح بالاتر زندگی معنوی و مشاهده ی معارف الهی است. قرآن کریم مهم ترین شرط ژرفکاوی در متن مقدس قرآن و عبور از لفظ به معنا، و از معنا به حقایق قرآن را، تزکیه ی نفس قرارداده است، تا جایی که معتقد است: فهم عمیق حقایق قرآن در انحصار پاکان است«لَایَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ»(واقعه،79). برای تحقق این امر، تبعیت از متعالی ترین و شایسته ترین الگوی انسانیّت، پیامبراکرم(صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّم)، را پیشنهاد می نماید«لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ »(احزاب،21). روایات معصومین(عَلَیهِِمُ السَّلَامُ) نیز هماهنگ با کلام نور، مردم را به عمل به رهنمودهای روشنگرانه ی قرآن، برای ربانی شدن و فهم فقهیانه ی معارف قرآن، فرا می خواند. بنابراین تشنگان دانش های قرآن، صرفاً با فراگیری علوم ظاهری قرآنی نمی توانند ازبحرمعارف قرآن سیراب شوند، بلکه باید با نوشاندن شراب طهور به کام جانشان، آنان را برای غور و غوص در اعماق بی انتهای آن بحربیکران مهیا کرد. این رساله، بعد از بیان کلیات و تعریف مسأله، در بخش دوم: براساس آیات و روایات و سخنان دانشمندان اسلامی ثابت می کند که فهم دقیق و عمیق برخی از انواع علوم قرآن در گرو پاک کردن نفس از گناه و پلیدی است. ودربخش سوم: توانایی تفسیر و تأویل صحیح آیات قرآن مجید را مختص پاکان و دور از دسترس قلب های بیمار و اندیشه های منحرف گناه کاران و بدکاران می داند و بعد از اثبات مدعای خود، در بخش چهارم: راه های عملی نمودن تزکیه ی نفس را در اختیار عموم قرارمی دهد تا افرادی که طالب حقایق قرآنی هستند، گام در عرصه ی طهارت بگذارند تا از این راه به هدف مطلوب خود دست یابند.