نام پژوهشگر: سیده مریم یوسف موسوی
سیده مریم یوسف موسوی بهرام ملکی زنجانی
گراس ها تک لپه ای هایی هستند که بیش از 50 قبیله، 650 جنس و 10000 گونه را شامل می شوندکه جنس های ربروموس و لولیوم از مهم ترین آن ها به شمار می روند. این ذخیره ژنتیکی غنی، پتانسیل بالایی برای اصلاح گران جهت استفاده در برنامه های به نژادی را فراهم کرده است. لازمه استفاده از این ماده ژنتیکی خام شناخت کامل و دقیق آن است. تحقیق حاضر با هدف مطالعه سیتوژنتیکی ژنوتیپ های جنس های bromus وlolium صورت گرفته است. در این تحقیق که بر روی 6 ژنوتیپ از جنس bromus و 4 ژنوتیپ از جنس lolium صورت گرفت. پس از طی مراحل پیش تیمار، تثبیت، هیدرولیز و رنگ آمیزی کروموزوم ها، تصاویر کروموزوم های هر ژنوتیپ تهیه شده و نهایتاً کاریوتیپ ها تهیه شدند. تعداد کروموزوم های پایه در کلیه جمعیت های مورد بررسی هفت (7x=) بود. سطح پلوئیدی ژنوتیپ های جنس bromus از 14x=2n=2 تا 70x=2n=2 متغیر بود؛ اما تمامی ژنوتیپ های جنس lolium دیپلوئید 14x=2n=2 بودند. صفات کروموزومی شامل طول کل کروموزوم، طول بازوی بلند و کوتاه کروموزوم و نسبت بازوها تعیین شد. برای تعیین تقارن کاریوتیپی و بررسی وضعیت تکاملی ژنوتیپ های مورد مطالعه پارامترهایی نظیر: شاخص نامتقارن بودن بین کروموزومی (1a) ، شاخص نامتقارن بودن درون کروموزومی (2a)، اختلاف دامنه طول نسبی (drl) و در صد شکل کلی کاریوتیپ (%tf) محاسبه گردید. در میان ژنوتیپ های مطالعه شده جنس بروموس بالاترین درصد شکل کلی کاریوتیپ(87/43) به ژنوتیپ4 (متعلق به گونه b.tectorum) و پایین ترین درصد شکل کلی کاریوتیپ (79/39) به ژنوتیپ6 (متعلق به گونه b.tomentolus) متعلق بود و در مورد جنس لولیوم نیز بالاترین و پایین ترین درصد شکل کلی کاریوتیپ به ترتیب در ژنوتیپ 9 (87/42) و ژنوتیپ 10 (10/36) مشاهده شد. تمامی ژنوتیپ ها براساس پارامترهای تقارن کاریوتیپی: 1a و 2a طبقه بندی شدند که نتایج حاصل از این دیاگرام بر نتایج بدست آمده ازطریق تجزیه کلاستر منطبق بود.