نام پژوهشگر: ساناز خسروی وانق سفلی

اثرات شوری، تابش اشعه فرابنفش و نوع تغذیه بر میزان تجمع مایکوسپرین ها در آرتمیا اورمیانا و آرتمیا پارتنوژنتیکا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  ساناز خسروی وانق سفلی   ناصر آق

در این مطالعه اثرات شوری و تابش اشعه فرابنفش و نیز نوع جیره غذایی بر میزان تجمع ترکیبات جاذب اشعه فرابنفش (مایکوسپرین ها) در بدن آرتمیا اورمیانا و آرتمیا پارتنوژنتیکا مورد بررسی قرار گرفت. سیست آرتمیا اورمیانا و آرتمیا پارتنوژنتیکا به ترتیب از دریاچه ارومیه و برکه های اطراف دریاچه جمع آوری و تحت شرایط استاندارد (دما °c28، ph 8، نور 2000 لوکس و شوری 33 گرم در لیتر) تخم گشایی شد. در آزمایش اول جانوران مذکور در شرایط آزمایشگاهی تحت تیمارهای مختلف شوری (150 و 250 گرم در لیتر) و نوری (نور معمولی و نور معمولی +تابش اشعه فرابنفش) قرار داده شده و توسط جلبک سبز تک سلولی دونالیلا سالینا که یکی از تولیدکنندگان مایکوسپرین ها می باشند، تغذیه شدند. تیمار تابش اشعه فرابنفش نیز توسط 2 لامپ uv-b با دوزی در حدود 360 ژول بر متر مربع اعمال گردید. در آزمایش دوم جلبک دونالیلا سالینا در دو شوری 120 و 250 گرم در لیتر کشت داده شده و آرتمیاها بوسیله این دو جیره غذایی که از لحاظ محتوای مایکوسپرین ها متفاوت بودند، تغذیه شدند. در نهایت میزان تجمع هفت نوع مایکوسپرین (asterina-330، shinorine، mycosporine-2glycine، palythine، porphyra-334، mycosporine-glycine:valine و palythinol) در آرتمیاهای بالغ توسط دستگاه hplc اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده از آزمایش اول حاکی از آن بود که در اکثر موارد استرس ناشی از افزایش شوری آب محیط پرورش و تابش اشعه فرابنفش سبب افزایش معنی دار میزان مایکوسپرین های یاد شده در هر دو گونه آرتمیا می گردد. از طرف دیگر در تیمارهایی که هر دو استرس مذکور به طور همزمان اعمال شده اند، اثر متقابل آنها مستقیم افزایشی بوده و سبب افزایش بیش از پیش مقدار مایکوسپرین ها حتی تا میزان 2 برابر شده است. نتایج حاصل از آزمایش دوم نیز فرضیه انتقال مایکوسپرین ها را از طریق جیره غذایی به آرتمیا تایید می کند. به طوری که افزایش میزان تجمع مایکوسپرین ها در آرتمیاهای تغذیه شده با جلبک دونالیلا سالینا کشت داده شده تحت استرس شوری (مایکوسپرین های بیشتر) نسبت به شرایط معمولی (مایکوسپرین های کمتر) از لحاظ آماری معنی دار می باشد. به طور کلی در اکثر تیمار های اعمال شده در 2 آزمایش فوق آرتمیا پارتنوژنتیکا در مقایسه با آرتمیا اورمیانا به وضوح قابلیت بیشتری در تجمع مایکوسپرین ها از خود نشان داده است؛ این مطلب را می توان به شرایط نامساعدتر برکه های اطراف دریاچه ارومیه که زیستگاه این جمعیت بکرزا می باشد، ارتباط داد. از سوی دیگر نتیجه گیری کلی موید ارتباط تنگاتنگ میزان مایکوسپرین های جیره غذایی (دونالیلا سالینا) با بدن جانوران مصرف کننده ای مانند آرتمیا می باشد. این حقیقت که مایکوسپرین ها قابلیت انتقال در میان سطوح مختلف زنجیره غذایی را دارند، دلیل دیگری بر اهمیت آرتمیا به عنوان غذای زنده در صنعت آبزی پروری می باشد.