نام پژوهشگر: فاطمه بیان فر
فاطمه بیان فر حسن ملکی
این پژوهش با هدف بررسی چگونگی اثرگذاری برنامه درسی پنهان بر بازدههای عاطفی یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان و ارائه مدل در خصوص کاهش آثار منفی این برنامه انجام گرفت. روش پژوهش روش آمیخته یا ترکیبی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مدارس دوره ی راهنمایی دخترانه منطقه 1 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 88-1387 بود که شامل 41 آموزشگاه می شد. نمونه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی 9 مدرسه و طول مدت مشاهده 8 ماه بود. روشهای گردآوری اطلاعات به قرار زیر بوده اند: 1- پرسشنامه محقق ساخته بازدههای عاطفی یادگیری 2- فرمهای مشاهده سنج محقق ساخته با مقیاس درجه بندی و روش واقعه نگاری 3- فرمهای مصاحبه محقق ساخته با روش سوالات باز استاندارد شده و روش گفتگوهای غیر رسمی.. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونهای آماری t ، طرح اندازه گیری مکرر یک بین-یک درون و یک راهه، آزمون تعقیبی شفه، همبستگی پیرسون و تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج رگرسیون چندگانه بین مولفههای برنامه درسی پنهان محیط اجتماعی و فیزیکی مدرسه با بازدههای عاطفی یادگیری همبستگی چندگانه برابر با 0/93 را نشان داد، سطح اطمینان 99% معنیدار بود. با توجه به ضریب تبیین مشخص شد که 85/68 درصد بازدههای عاطفی یادگیری دانش آموزان متأثر از برنامه درسی پنهان مدارس است. ضریب همبستگی چندگانه بین مولفههای برنامه درسی پنهان با پیشرفت تحصیلی برابر 0/50 بود که در سطح اطمینان 95% معنیدار نبود. با توجه به ضریب تبیین نشان داده شد که 24/77 درصد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متأثر از برنامه درسی پنهان است. نتایج تجزیه و تحلیل کیفی یافتهها نشان داد که در اکثر مدارس و کلاس های درس مورد مشاهده دانش آموزان تحت تاثیر آثار منفی و قصدنشده برنامه درسی پنهان قرار داشتند. این آثار به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بازده های عاطفی یادگیری آنها اثرات منفی و پایداری می گذاشت. بنا بر این به منظور کاهش آثار منفی این برنامه مدلی در 8 بخش 1- مبانی نظری 2- فلسفه 3-متغیرهای زیربنایی 4-ابعاد 5-اهداف 6-اصول 7-مراحل اجرائی و 8- نظام بازخورد و ارزشیابی، طراحی و پیشنهاد شد، سپس پیشنهادهای کاربردی پژوهش با توجه به نظریه های روان شناسی یادگیری مورد بحث قرار گرفت.