نام پژوهشگر: بیتا مهرابی
بیتا مهرابی علی اکبر کیهانیان
شته مومی کلزا brevicoryne brassicae جزو آفات کلیدی کلزا در ایران محسوب می گردد و باعث ایجاد خسارت مستقیم از طریق تغذیه از شیره گیاهی وخسارت غیر مستقیم به وسیله انتقال ویروسهای بیماریهای گیاهی مختلف می گردد. در این تحقیق حساسیت این شته نسبت به سموم اکسی دیمتون متیل، پریمیکارب، کلرپایریفوس متیل، ایمیداکلوپراید، تری کلرفن، پی متروزین و تیا- متوکسام که سموم توصیه شده برای کنترل این آفت می باشند،مورد بررسی قرار گرفت. زیست سنجی به روش غوطه وری برگ در محلول سمی، انجام شد. lc50های به دست آمده برای: ایمیداکلوپراید 134/19، اکسی دیمتون متیل 628/19، پریمیکارب 08/28، تیامتوکسام 255/58، کلرپایریفوس متیل 654/59، پی متروزین800/76 و تری کلرفن 964/ 95 پی پی ام بود. که این نتایج نشان می دهند که ایمیداکلوپراید، اکسی دیمتون متیل و پریمیکارب دارای بیشترین تاثیر روی شته مومی کلزامی باشند.فعالیت استرازی شته مومی کلزا با استفاده از سوبستراهای آلفا و بتا نفتیل استات اندازه گیری شد.نتیجه الکتروفورز ژل برای آنزیم استراز نشان داد که شته مومی کلزا دارای استرازهای کمی می باشد در نتیجه حساسیت زیادی نسبت به حشره کش ها از خود نشان می دهد. فعالیت آنزیم استیل کولین استراز سته مومی کلزا با استفاده از سوبسترای استیل تیوکولین آیوداید اندازه گیری شد.سپس آزمون بازدارندگی استیل کولین استراز توسط حشره کش ها صورت گرفت و میزانi50برای هر حشره کش محاسبه گردید.که نتایج این آزمایشات نشان داد که میزان حساسیت استیل کولین استراز به سموم اکسی دیمتون متیل و پریمیکارب بیشتر از سموم کلرپایریفوس و تری کلرفن می باشد و همین موضوع علت تاثیر بیشتر این سموم می باشد. i50 به دست آمده برای حشره کش های اکسی دیمتون متیل، پریمیکارب، کلرپایریفوس متیل و تری کلرفن، به ترتیب برابر 001/0، 00319/0، 614/62 و 310/84 میکرو مولار بود. نتایج زیست سنجی (lc50) و آنزیم سنجی (i50) نشان می دهد که سازو کار مقاومت مبتنی بر استراز واستیل کولین استراز در شته مومی کلزا مشاهده نشد.