نام پژوهشگر: وحیداله موسوی

ایدئولوژی و فرم در سینمای ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده سینما و تئاتر 1389
  وحیداله موسوی   احمد الستی

این پژوهش با عنوان «ایدئولوژی و فرم در سینمای ایران» در نظر دارد به رابطه متقابل ایدئولوژی و فرم در آثار سینمایی بپردازد و از مقدمه، سه فصل و موخره تشکیل شده است. درمقدمه این پژوهش به انگیزه استفاده از دو مفهوم «ایدئولوژی و فرم»، ضرورت بهره گیری از نقد مارکسیسم و رویکرد نئوفرمالیسم و روابط بین فصل ها پرداخته شده است. فصل اول با عنوان «نقد مارکسیسم و ایدئولوژی» به ترسیم نظریات بنیان گذاران و پیروان این نقد اختصاص دارد که سینما را نیز در بر و نتیجه می گیرد که فیلم ها در مواجه با ایدئولوژی، راهکارهای متفاوتی در پیش می گیرند. فصل دوم با عنوان «نئو فرمالیسم» به تشریح اصول و مفاهیم کلی این رویکرد پرداخته است و نتیجه می گیرد که با بررسی فرم فیلم، بافت تاریخی آن و طرحواره های تماشاگر می توان تحلیل نسبتا جامعی از یک اثر ارائه داد. عنوان فصل سوم «فرم و ایدئولوژی در تحلیل» نام دارد. در این فصل با استفاده از اصول تبیین شده در فصل های اول و دوم به تحلیل شش فیلم از سینمای ایران پرداخته شده است. در تحلیل هر فیلم، روابط متقابل اثر با ایدئولوژی حاکم بررسی و نتیجه گیری شده که آن اثر چگونه با ایدئولوژی معاصر خود مواجه شده است. در بخش موخره این پژوهش، نتیجه گیری شده که با بهره گیری از مفهوم تبیین شده ایدئولوژی در نقد مارکسیسم و مفاهیم تبیین شده نئوفرمالیسم می توان به تحلیلی مطلوب از آثار سینمایی دست یافت.