نام پژوهشگر: سکینه ازادی

گردآوری، تصحیح، شرح و ترجمه داستان منظوم کردی بهمن و فرامرز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1388
  سکینه ازادی   علی گراوند

میرزا الماس خان کندوله ای(ت1118- م1190-1200)، شاعر حماسه سرای کرد، پس از گذراندن دوران نظامی گری در سپاه نادرشاه و تبعیدش به منطقه کندوله، به نظم شاهنامه کردی، به لهجه اورامی- گورانی پرداخت که هم اکنون، قسمت هایی از شاهنامه او باقی مانده و بسیاری از افراد کهن سال، داستان هایی از آن را در سینه هایشان حفظ کرده اند. یکی از این داستان ها، داستان بهمن و فرامرز است که حماسه ای است منظوم در قالب مثنوی با زبانی ساده و البته مشتمل بر برخی واژه های نامأنوس. ناظم داستان، ظاهراً این اثر را به تقلید از بهمن نامه «ایرانشاه بن ابی الخیر» پدید آورده است. این رساله با هدف ارائه متنی منقح و قابل اعتماد، بر پایه اصول علمی تصحیح انتقادی متون، همراه با شرح و ترجمه منظومه به عنوان یکی از جلوه های فرنگ بومی و یکی از پشتوانه های فرهنگ ملی، نگارش یافته است. در این رساله، پس از ذکر مقدمه ای کوتاه، به معرفی نسخ و چگونگی انتخاب نسخه اساس پرداخته شده است و بعد از ذکر اهمیت و کاربرد، پیشینه علمی، فرضیه ها یا سوالات تحقیق، روش کار تصحیح بیان گردیده و در مرحله بعد برای آشنایی خوانندگان این رساله با شاعر این منظومه، شرح احوال و آثار او ذکر شده است. سپس توضیحاتی راجع به وزن شعر کردی و منظومه بهمن و فرامرز داده شده است و جهت استفاده علاقه مندان به شاهنامه کردی که با زبان کردی آشنایی ندارند این داستان، به نثر فارسی برگردانده شده است و در ادامه، متن تصحیح که بر مبنای چهار نسخه انجام پذیرفته است، به رسم الخط کردی نگارش یافته است. پس از متن اشعار تصحیح شده، ابیات مشکل آن شرح شده و توضیحات لازم، راجع به آن ها بیان گردیده است. پیوست های داستان در شش مورد ذکر شده است که شرح مختصر هر کدام به صورت اشاراتی در آغاز آن ها آمده است و پس از آن فهرستی از واژگان، اصطلاحات و ترکیبات همراه با معنای فارسی آن ها به صورت الفبایی و در نهایت نمایه ای شامل: فهرست نام اشخاص، نام جایها، ابزارها، آلات موسیقی و حیوانات، ترتیب داده شده است. واژه های کلیدی: شعر کردی، الماس خان کندوله ای، بهمن و فرامرز، تصحیح.