درجهان امروز، نظام بانکی خدمات ضروری و ارزنده ای به اقتصاد جوامع ارائه می دهد. تسهیل مبادلات، تجهیز پس اندازهای راکد مردمی و هدایت آن ها بسوی سرمایه گذاری های مفید و مولّد و اجرای سیاست های پولیِ مناسب، شماری از انبوه کارکردهای نظام بانکی است. کشورهای اسلامی ، دست اندرکار اصلاح و تجدیدنظر در نظام های مالی خود در پرتو تعالیم عالیه اسلامی هستند. موسسات مالی اسلامی، فعالیت هایشان را در جهت حذف بهره، منطبق بر معیارهای شریعت و برای نیل به اهداف اقتصاد اسلامی همچون جلوگیری از تکاثر ثروت، گسترش عدالت اجتماعی و تعاون و همبستگی بین آحاد جامعه، هدایت می نمایند. بر این اساس اصلاح ساختار بانکداری عرفی که یکی از بازوهای اصلی نظام سرمایه داری در جهت تکاثر ثروت در دست عده ای معدود است ضروری می نماید. قانون بانکداری بدون ربا در ایران گرچه در مرحله ی اجرا در برخی زمینه ها به توفیقاتی دست یافته اما در نیل به اصلی ترین هدف خود (حذف ربا از سیستم بانکی) ناتوان بوده است. الگوی جایگزین، یا باید بر مبنای عقود با بازدهی ثابت طراحی شود، یا باید با طراحی ساختار جدید و اصلاح اشکالات الگوی فعلی، تمرکز خود را بر عقود مشارکتی بگذارد. به دلیل اشکالاتی که پیامد اجرای الگوی نخست است، الگوی دوم ( با تکیه بر عقود مشارکتی) به عنوان الگوی جایگزین ارائه شده است.