نام پژوهشگر: نصرت اله کمری

تصویر آفرینی و مضمون سازی با عناصر داستان یوسف و زلیخا در غزلیات صائب تبریزی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1389
  نصرت اله کمری   موسی پرنیان

داستان یوسف و زلیخا از دیرباز به عنوان داستانی شورانگیز در ساحت ذهن شاعران، نویسندگان، داستان پردازان و سخنوران جایگاه ویژه ای داشته است.بن مایه ی اصلی این داستان برگرفته از مجموعه ی معارف و فرهنگ اسلامی و جلوه ای بارز از کتاب آسمانی، قرآن است.صائب تبریزی، سرآمد شاعران سبک هندی است و پایبندی به فرهنگ و معارف اسلامی در آثار او مشهود است.وی که به نکته پردازی، عمق خیال، نازک اندیشی، صید مفاهیم و مضامین تازه توجه ویژه ای دارد، از عناصر داستان یوسف و زلیخا(به جز استعارات) مضمون سازی ها و تصویرهای بکری آفریده و نیز با عناصر داستان ترکیبات نو و زیبایی ابداع نموده است. صائب با دقت نظر و ژرف بینی روابط جدید و نکته های تازه ای ارائه می دهد و با نمایش پیوند آن ها با یکدیگر، مضامینی تازه می یابد و هُنر فوق العاده خود را به نمایش می گذارد. این پژوهش که در شش فصل تدوین شده است، بازتاب عناصر و مواد داستان یوسف و زلیخا در غزلیات صائب بررسی شده است.صائب در حدود 500 بیت در جای جای دیوانش به داستان یوسف و زلیخا اشاره نموده است.همچنین پس از بررسی هر عنصر از داستان یوسف و زلیخا، جدول بسامد کاربرد آن ها و بسامد صور خیال با عناصر داستان یوسف و زلیخا،ارائه شده است.