چکیده برخی سامانه های زیستی مانند باکتری ها، مخمرها و قارچ ها توانائی تولید انواع نانوذرات را دارند. استفاده از ریزسازواره هایی مانند قارچ فوزاریوم اکسیسپروم که نانوذرات را در خارج از سلول ، به صورت پایدار، با توزیع اندازه ی ذرات مناسب، عاری از آلودگی شیمیایی و ایمن از لحاظ زیست محیطی تولید می کنند، مورد توجه قرار گرفته است. در پژوهش هایی که تاکنون بر روی تولید نانوذرات نقره از قارچ فوزاریوم اکسیسپروم صورت گرفته، از نیترات نقره برای پیش ماده استفاده شده است. روشن شدن مسیر بیوشیمیایی سامانه های زیستی برای احیاء فلزات، به منظور توسعه فرآیند تولید زیستی نانوذرات ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش آزمایش هایی برای بررسی مسیرهای بیوشیمیایی تولید نانوذرات توسط قارچ فوزاریوم اکسیزپروم انجام شده است. در منابع متعددی به نقش آنزیم نیترات رداکتاز در احیاء یون های نقره اشاره شده است، بنابراین نقش این آنزیم در تولید نانوذرات مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه قارچ فوزاریوم اکسیزپروم با بکارگیری سازوکار تنفس نیترات یک قارچ هوازی اختیاری محسوب می شود، با ایجاد شرایط نیترات زدایی در تولید نانوذرات، بازدهی تولید نانوذرات افزایش می یابد. با تولید نانوذرات از ترکیبات دیگر نقره مانند سولفات نقره و دی آمین نقره و هم چنین تولید نانوذرات در حضور بازدارنده ی آنزیم نیترات رداکتاز و تولید نانوذرات با صافیده سلولی، نتیجه گیری شد که مسیر آنزیم نیترات رداکتاز تنها سازوکار قارچ فوزاریوم اکسیزپروم برای تولید نانوذرات نمی باشد. در ادامه برای بررسی پروتئین های موثر در تولید نانوذرات، کلوئید نانوذرات حاصل با روش sds-page الکتروفورز شد . با توجه به نتایج آزمایش های الکتروفورز و تشکیل نانوذرات از صافیده سلولی به دست آمده از اولترافیلتراسیون، مشخص شد که مهم ترین پروتئین ها در احیاء یون های نقره و پایداری نانوذرات در محدوده وزن مولکولی 20-10 کیلودالتون قرار دارند.