نام پژوهشگر: نعیم آلبوغبیش
لادن نورمند نعیم آلبوغبیش
خواص استروژنیک رازیانه در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است، ولی در ارتباط با عوارض جانبی آن بر روی ارگان های مختلف بدن بررسی های اندکی وجود دارد. در این پژوهش اثرات آن بر روی بافت سرویکس و واژن در موش های صحرایی اواریکتومی شده و موش های صحرایی طبیعی و اواریکتومی نشده مطالعه شده است. برای این منظور تعداد 30 سر موش های صحرایی ماده نژاد ویستار در پنج گروه و به تعداد 6 سر در هر گروه، با میانگین وزنی 10± 200 گرم انتخاب شدند. گروه اول بعنوان شاهد نگهداری شدند، گروه دوم اواریکتومی نشده و اسانس رازیانه را دریافت کردند، گروه سوم اواریکتومی شده و نرمال سالین را دریافت کردند، گروه چهارم اواریکتومی شده و استرادیول را دریافت کردند و بالاخره گروه پنجم اواریکتومی شده و اسانس رازیانه را دریافت کردند. داروها به مدت 30 روز تجویز شدند و سپس موش ها آسان کشی شده و بافت سرویکس و واژن آنها جدا گردید و نمونه هایی حداکثر به ضخامت 5/0 سانتی متر تهیه و جهت ثبوت در فرمالین سیلین قرار داده شدند. از نمونه ها به روش معمول تهیه مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و پس از رنگ آمیزی h&e مورد مطالعه هیستولوژیک و هیستومتریک قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که اسانس رازیانه به عنوان یگ گیاه فیتواستروژن، بر روی ساختار بافتی سرویکس و واژن اثرات قابل توجهی دارد. این اثرات در موش های صحرایی اواریکتومی شده و نشده متفاوت بود، به نحوی که ضخامت بافت پوششی مخاط سرویکس و واژن در موش های اواریکتومی نشده و دریافت کننده اسانس رازیانه در مقایسه با گروه شاهد بصورت معنی داری افزایش یافته است. سلول های موکوسی بزرگ در میان و زیر سلول های استوانه ای مخاط سرویکس مشاهده شد و همچنین یک بافت مطبق شامل سلول های قاعده ای و خاردار در بخش قاعده ای اپیتلیوم نیز مشاهده گردید. اسانس رازیانه در موش های صحرایی اواریکتومی نشده همانند اثرات استرادیول در بافت پوششی مخاط واژن علاوه بر افزایش ضخامت، موجب تغییر بافت پوششی به سنگفرشی مطبق شاخی شده و افزایش واکوئول های سیتوپلاسمی نیز گردید، همچنین سلول های موکوسی در سطح بافت پوششی مشاهده شد. درحالیکه اسانس رازیانه در موش های صحرایی اواریکتومی شده فقط موجب پایداری ساختار بافتی سرویکس و واژن گردید.
روزبه پورکارنسودی نعیم آلبوغبیش
در روده کوچک گاومیش در این پژوهش ، دو نوع پلاک پی یر مشاهده گردید -1 پلاک های پی یر منقطع یا تهی روده ای -2 پلاک پی یر ایلئومی که به ترتیب مورد بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک قرار گرفتند. از دید ماکروسکوپیک ، پلاک های پی یر تهی روده ای، بصورت جدا از هم و بیضی شکل بوده و در سطح داخلی روده درست در مقابل روده بند قرار داشته تعداد آنها در ثلث قدامی مجموع تهی روده - ایلئوم بیشتر از ثلث خلفی (انتهایی) تهی روده - ایلئوم بود (p<0/05) بعلاوه مساحت این پلاکها در ثلث خلفی روده - ایلئوم در میانگین سنی 3-4 سالگی از میانگین سنی 6-24 ماهگی بیشتر بود. (15/31+-7/4 و 8/28+-3/17)(سانتی متر مربع) (p<0/05). از دید ماکروسکوپیک ، پلاک پی یر ایلئومی، بصورت پلاکی ممتد و پیوسته و زبانی شکل بود که درست در مقابل محل اتصال روده بند، در سطح داخلی روده قرار داشت و در گاومیش فقط در میانگین سنی 6-24 ماهگی قابل مشاهده بود. در سن 6-18 ماهگی این پلاک کاملا تکامل یافته بود و در سن 24 ماهگی تشخیص ماکروسکوپیک پلاک فقط بر اساس چین های باقی مانده از پلاک اصلی صورت گرفت . میانگین طول پلاک پی یر ایلئومی در میانگین سنی 6-24 ماهگی 2412+-40/49 سانتی متر بود و عرض پلاک ، از ثلث قدامی به سمت ثلث خلفی پلاک به طرز معنی داری افزایش نشان داد. پس از سن 18 ماهگی تحلیل پلاک پی یر ایلئومی آغاز می شود و در سن 2/5 سالگی از دید ماکروسکوپیک ، اثری از پلاک ایلئومی دیده نمی شود. از دید میکروسکوپیک ، پلاکهای پی یر منقطع یا تهی روده ای، دارای فولیکول های لنفاوی گلابی شکلی هستند که اساسا در زیر مخاط متمرکز بوده و تعدادی از آنها به پارین راه یافته اند و این فولیکول ها توسط بافت لنفوئیدی منتشره از هم مجزا شده بودند و هیچگونه اثری از تحلیل در سنین مختلف در آنها مشاهده نگردید و از دید میکروسکوپیک ، پلاک پی یر ایلئومی، حاوی فولیکول های کیسه ای شکلی است که توسط بافت همبندی از هم مجزا می شوند. این فولیکول ها نیز اساسا در زیر مخاط متمرکز بوده و بندرت ممکن است به پارین راه پیدا کنند. با افزایش سن تعداد فولیکول ها و قطر طولی آنها به طرز چشمگیری کاهش می یابد (p<0/01) .