نام پژوهشگر: لیلا درویشعلی پور آستانه
لیلا درویشعلی پور آستانه علی صفایی
کاریکلماتور ، نوعی جمل? قصار کوتاه ، منثور و ساده است که به یک موضوع واحد می پردازد و مضمونی جدی یا طنزآمیز را در بر دارد. این گون? جدید ادبی ، با پیشگامی پرویز شاپور (78 ـ 1303) و به پیشنهاد احمد شاملو در سال 1347 در مجل? خوشه رسمیّت یافت. در کاریکلماتور با بازی و هنرنمایی اندیشه ، زبان و عناصر بلاغی روبرو هستیم. آنچه که به کاریکلماتورهای شاپور تشخّص سبکی بخشیده است، استفاده هنرمندانه او از تکنیک های طنز و بهره گیری از نمادهایی مثل موش ، گربه ، ماهی ، استحاله ، توجه به فُرم هندسی اشیاء و ... است که در کاریکاتور او نیز دیده می شود. پس از شاپور و به تأسّی از او ، افراد زیادی به کاریکلماتورنویسی روی آوردند که در این پژوهش آثار پنج چهر? موفق از بین آنان برای مقایسه با شاپور انتخاب شده است. پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای و با استقرای تام از هشت کتاب شاپور با عنوان « قلبم را با قلبت میزان می کنم» ، در چهارفصل به بررسی وتحلیل زیبایی شناختی کاریکلماتورهای شاپور بپردازد. این چهار فصل به ترتیب عبارتند از : 1ـ نمایی از پرویز شاپور 2ـ معرّفی منشور چندپهلوی کاریکلماتور و معرّفی سازه های کاریکلماتور شاپور 3ـ تکنیک های زیبایی آفرینی شاپور برای ساخت کاریکلماتور 4ـ تحلیل بینامتنی کاریکلماتورهای شاپور با تنی چند ازپیروانش از قبیل: سهراب گل هاشم ، عباس گلکار ، حوریه نیکدست ، مهدی فرج الهی و ابوالفضل لعل بهادر.