نام پژوهشگر: محمد محمودوند
محمد محمودوند عزیز شیخی گرجان
شب پره پشت الماسی یا بید کلم با نام علمی plutella xylostella (l.) (lepidoptera: plutellidae)، یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده چلیپاییان در سراسر دنیا می باشد. این حشره در سالهای اخیر همواره آفتی جدی برای کلم کاری های استان تهران بوده است. در این آزمایش اثر دو حشره کش ایندوکساکارب (آوانت 150 sc ) و هگزافلومورون (کنسالت 10% ec) روی مراحل تخم، لارو سن سوم و حشره بالغ شب پره پشت الماسی به روش فرو بردن برگ (leaf dip) در محلول حشره کش بررسی شد و غلظت کشنده (lc50) هر دو حشره کش بر روی مراحل مختلف آفت به دست آمد. همچنین غلظت های زیرکشنده lc10 و lc25 هر دو حشره کش روی لارو سن سوم اثر داده شد و پارامترهای دموگرافیک شامل امید به زندگی (ex)، نرخ بقا میان دوره ای (lx)، مرگ و میر ویژه سنی(dx)، احتمال مرگ و میر ویژه سنی (qx)، tx و باروری ویژه سنی(mx)، همچنین وزن شفیرگی، درصد شفیرگی و درصد پروانه شدن شفیره ها، طول دوره رشد و نمو مراحل پیش از بلوغ، طول عمر حشرات بالغ، باروری و زادآوری، میزان بقا نسل حاصل، نسبت جنسی، توزیع سنی پایدار و پارامترهای بیولوژیکی مانند نرخ ناخالص تولید مثل (grr)، نرخ خالص تولید مثل (r0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت در روز (?)، متوسط مدت زمان یک نسل(t)، نرخ ذاتی تولد (b)، نرخ ذاتی مرگ (d) و زمان دوبرابر شدن جمعیت (dt) به دست آمده تحت این تیمارها با شاهد مقایسه شد. مقدار lc50 های به دست آمده روی مرحله تخم، حشره بالغ و لارو سن سوم برای ایندوکساکارب به ترتیب 40/201، 20/845 و 82/4 پی پی ام و برای هگزافلومورون 32/37، 3438 و 48/1 پی پی ام بود. مقایسه میانگین های وزن شفیرگی، درصد پروانه شدن و درصد شفیرگی نشان داد که در نسل والدین ، همه غلظت های زیرکشنده با شاهد اختلاف معنی دار داشتند اما در نسل بعدی تنها در lc25 ایندوکساکارب، در وزن شفیرگی اختلاف معنی دار با شاهد نشان داد. همچنین طول دوره رشد و نمو لارو و شفیره در هگزافلومورون با شاهد اختلاف معنی داشتند ولی ایندوکساکارب تاثیری بر این دوره ها نداشت. طول دوره تخم و عمر حشرات بالغ نیز با این حشره کش ها تغییر یافت ولی طول دوره پیش شفیرگی تفاوتی با شاهد نداشت. تعداد کل تخم های گذاشته شده، باروری، نرخ ناخالص تولید مثل (grr)، نرخ خالص تولید مثل (r0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت در روز (?) و نرخ ذاتی تولد (b) تحت تاثیر دزهای زیرکشنده نسبت به شاهد به صورت معنی دار کاهش یافتند. همچنین پارامترهای مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (dt)، میانگین زمان یک نسل(t) و نرخ ذاتی مرگ (d) نسبت به شاهد افزایش یافتند. اما پارامترهای نسبت جنسی و درصد تفریخ تخم ها در تیمارها اختلاف معنی داری با شاهد نداشت. مجموع lx ها در پروانه ها و امید به زندگی (ex) حشره در تیمارها از شاهد کمتر بود. توزیع سنی پایدار (cx) نشان داد که حشره کش ها باعث تغییر دینامیسم جمعیت شده بودند.