نام پژوهشگر: سیامک خنجر

مدلسازی بارش روزانه کرمانشاه جهت تحلیل دوره های خشکی متوالی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی 1388
  سیامک خنجر   سید حسین میر موسوی

اقلیم و پارامترهای مربوط به آن از جمله بارش و تغییرات احتمالی این عنصر در طول دوره های زمانی نقش بسزایی در محیط زندگی انسان دارد. البته با وجود قرار گرفتن ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهان و به سبب آن ناهنجاریهای بارشی که یکی از دغدغه های اصلی سیاستمداران و برنامه-ریزان کشور قرار گرفته لزوم شناخت عنصر مذکور و تغییرات مربوطه از طریق به کمی درآوردن و مدلبندی آماری پارامترها و فراسنج های اقلیمی و امکان بهره وری بهینه از طبیعت و امکانات خدادادی آن را فراهم می سازد. همان گونه که در منابع مختلف آمده است در بین بلایای تهدید کننده انسان و محیط زندگی او، خشکی و خشکسالی هم از نظر فراوانی وقوع و هم از نظر میزان خسارتهای وارده به محیط طبیعی و انسانی در صدر بلایای طبیعی قرار دارد از این رو پژوهش حاضر برای دست یابی به این مقصود تواتر و تداوم روزهای بارانی استان کرمانشاه را براساس قوانین احتمالی، به صورت فرایندهای تصادفی و با استفاده از تکنیک زنجیره مارکوف در معرض تحلیل قرار گرفت. برای دستیابی به این مقصود آز آمار بارش روزانه 5 ایستگاه سینوپتیک در استان کرمانشاه بهره گرفته شد. آمار مزبور براساس ماتریس شمارش تغییر حالت روزهای بارانی و فاقد بارش مرتب شده، سپس ماتریس احتمال تغییر وضعیت بر اساس روش x2 و آزمون علیه روند اسپیرمن محاسبه گردید. با توان های مکرر این ماتریس، احتمال پایا و دوره بازگشت روزانه هر یک از دو حالت بارش و خشکی برآورد شد. و در نهایت دوره های بازگشت خشکی های 5، 10، 15، 20 و 25 روزه برای تمامی ایستگاه های استان کرمانشاه برآورد گردید. نتایج نشان می دهد که بیشترین احتمال وقوع روزهای خشک متوالی، خشکیهای 5 روزه می باشد و کمترین احتمال وقوع، خشکی متوالی 25 روزه می باشد همچنین دوره بازگشت خشکی ها در غرب استان و در سرپل ذهاب بیشتر از دیگر مناطق استان می باشد. کلمات کلیدی: روز بارانی، زنجیره مارکوف، احتمال وقوع، روش x2، استان کرمانشاه.