نام پژوهشگر: نسرین چالیک
نسرین چالیک محمد محمودیان شوشتری
رسوب گذاری در مخازن سدها یکی از مشکلات بزرگی است که امروزه بسیاری از سدها با آن مواجه می باشند. بر اساس گزارش کمیته ملی سدهای بزرگ (icold ) ، در حال حاضر در جهان بیش از 40000 سد بزرگ وجود دارد که برای تامین آب، تولید انرژی و کنترل سیلابها مورد استفاده قرار می گیرند. از طرفی در اثر رسوبگذاری هر ساله پطور متوسط بین 0.5 تا 1 درصد از حجم کل ذخیره این سدها از دست می رود که برای جبران این کاهش نیاز است سالانه بین 300 تا 400 سد بزرگ در جهان ساخته شود. با توجه به اهمیت موضوع، شبیه سازی عددی روند رسوب گذاری در مخازن سدها در مرحله بهره برداری می تواند کمک شایانی در مدیریت بهره برداری از مخزن سدها نماید. سد مخزنی مارون واقع در جنوب شرقی استان خوزستان، یکی از سدهای بسیار مهم در منطقه می باشد که با توجه به جوان بودن سد مارون، این بررسی جهت تعیین میزان و نحوه توزیع رسوبات در مخزن سد مارون و اثرات وقوع جریانات غلیظ در آن صورت گرفته است. بدین منظور از مدل های رایانه یی tcm ، که قابلیت شبیه سازی جریانات غلیظ را دارد، و مدل gstars 3.0 استفاده شده است. اجرای مدل ها در دوره های زمانی 5 الی 100 ساله، برای وضعیت رسوبگذاری در مخزن سد در صورت اعمال مدیریت و خروج جریانهای غلیظ و در شرایط عادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این تحقیق حاکی از کاهش حدود 91 میلیون متر مکعب از حجم مخزن طی 50 سال بهره برداری، به میزان 0.15 درصد در سال با متوسط ورودی سالیانه رسوبات به حجم 92/2 میلیون متر مکعب می باشد، که در پایان دوره ی 50 ساله بهره برداری 7.75 درصد از حجم کل مخزن سد مارون از رسوبات پر می گردد.