چکیده ی پایان نامه نام خانوادگی دانشجو : مهدی زاده فرد نام: بهروز عنوان پایان نامه : ریخت شناسی قصّه در مثنوی استادان راهنما : دکتر نصراله امامی – دکتر محمد غلامرضایی درجه ی تحصیلی : دکتری رشته : زبان وادبیات فارسی گرایش: زبان و ادبیات فارسی محل تحصیل : (دانشگاه ) شهید چمران اهواز تاریخ فارغ التحصیلی : 31 /6/1388 تعداد صفحات: 240 کلید واژه ها : قصّه، واقعیّت داستانی، روایت، شخصیّت، توصیف، مثنوی و شکل شناسی نوشتار حاضر، ماحصل بررسی شکل شناسانه ی ساختار قصّه های مثنوی معنوی است. در شکل شناسی ساختاری یک اثر داستانی، چند عنصر داستانی از قبیل روایت، شخصیت، توصیف و ... زمینه های قابل اتّکایی برای تأمل جدّی در موضوع ریخت شناسی است. شیوه ی تحلیلی- توصیفی ما در این رساله بررسی شکلی عناصر یادشده به علاوه ی عنصر واقعیت داستانی در متن قصه های مثنوی است. در هر مدخلی ضمن تشریح مبانی نظری، نمونه هایی از ادبیات داستانی معاصر و مثنوی مولوی-توأمان- به دست داده شده است؛ به عنوان مثال، گاه نمایش کیفیت پیرنگ کلّی قصه های مثنوی، زمانی بررسی دیدگاه سپیدخوانی راوی، و در مدخلی دیگر روایت زمان حال اخلاقی مرکز توجه بوده است. هم چنین تحلیل گفتار یا رفتار قابل توجه تیپ یا شخصیتی داستانی، و توصیفی مستقیم یا غیر مستقیم که از چهره یا صحنه ای به دست داده شده است، به عنوان افقی تازه و بخشی از چهارچوب شکل شناسی ما در این رساله بوده است. طبیعی است که در این رساله، گاه یک داستان- با ظرفیت گونه گون و عظیم خود- مصداق چند مدخلِ مورد بحث قرار گیرد. نهایتاً، گفتنی است که در این بررسی ساختاری، تحلیل محتوایی و پرداختن به موضوعاتی از قبیل «عرفان» -که در مثنوی یک عنصر زیربنایی و شاخص است- اصولاً درنظر گرفته نشده است.