چکیده: مقدمه: در تحقیقات قبلی مشخص شده است که مصرف مورفین در طول بارداری، می تواند باعث ایجاد نقص و تاخیر در تکامل دستگاه عصبی جنین شود، در این مطالعه تغییرات سیستم چشائی جنین مادرانی که در دوران بارداری مورفین خوراکی دریافت کرده بودند مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار: موش های ماده بزرگ آزمایشگاهی نژاد ویستار با میانگین وزنی 200-220گرم مورد استفاده قرار گرفتند. 24 ساعت پس از آمیزش با موش های نر ، ماده ها جدا شدند و اسمیر واژینال آن ها برای کشف اسپرم به دست آمد.این روز به عنوان روز صفر جنینی(e0) در نظر گرفته شد.سپس ماده ها به طور تصادفی به گروه های آزمایش و شاهد تقسیم شدند. گروه شاهد در طول آزمایش آب شرب شهری و گروه آزمایش آب شرب شهری حاوی مورفین ( mg/kg05/0) دریافت کردند. در روز 19 بارداری (e19) موش ها با استفاده ازدوز بالای کلروفرم کشته شده و جنین ها طی عمل جراحی از بدن حیوان خارج شدند و در فرمالین 10% فیکس شدند..در ضمن خون موش هادر لوله های اپندروف جمع آوری و برای تعیین سطح کورتیکوسترون با استفاده از روش الایزا مورد استفاده قرار گرفت. وزن جنین ها و طول آنها اندازه گیری شد. سپس سر جنین ها جدا و مراحل پردازش بافتی ، برش گیری و رنگ آمیزی به روش هماتوکسیلین – ائوزین انجام شد.سیستم چشائی نمونه ها بوسیله ی میکروسکوپ نوری و نرم افزار موتیک (motic) تحت بررسی قرار گرفت. نتایج:سطح کورتیکوسترون پلاسما در گروه آزمایش و گروه شاهدتغییری نداشت. هیچ تفاوتی میان طول و وزن جنین ها در گروه آزمایش و گروه شاهد وجود نداشت.در بررسی های میکروسکوپی ، زبان دارای یک شکل بیضوی با قطر کوچک و قطر بزرگ است.در آزمایشات ما ، قطر بزرگ زبان در گروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافته بود که در نتیجه موجب کاهش مساحت زبان شد. اما قطر کوچک زبان در دو گروه تغییری نداشت. به علاوه تعداد سلول های زبان در گروه آزمایش افزایش یافته بود اما اندازه آن ها در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافته بود. تعداد سلول ها در ساقه مغز در گروه آزمایش افزایش یافته بود. اما ، اندازه سلول ها کاهش یافته بود. در قشر پاریتال سه لایه وجود دارد که قطر آن ها در گروه های آزمایش کاهش یافته بود. به طور مشابه ، اندازه سلول ها در قشر پاریتال در هر سه لایه در گروه آزمایش کاهش یافته بود. اما تعداد سلول ها در این گروه در قشر پاریتال افزایش یافته بود. بحث:با توجه به نتایج ما، کاهش در قطر بزرگ زبان در گروه آزمایش از یک سو و افزایش در تعداد سلول ها به همراه کاهش در اندازه سلولی از سوی دیگر ، به نظر می رسد تجویز مورفین در دوران بارداری می تواند موجب نقص در تکوین زبان شود. به علاوه ، باتوجه به افزایش در تعداد سلول و کاهش در اندازه سلولی ساقه مغز و قشر پاریتال، احتمالا مورفین می تواند تکوین نواحی مرکزی مرتبط با سیستم چشائی را تحت تاثیر قرار دهد.