نام پژوهشگر: حمید مقبلی
حمید مقبلی حسن فرحبخش
درک کامل و دقیق واکنش های فیزیولوژیک گیاهان درمقابل تنش های محیطی، برای اعمال روش های جدید جهت کاهش اثرات تنش، لازم و اساسی می باشد.صدمه ناشی از یخبندان یکی ازمشکلات عمده در تولید سیب زمینی، خصوصاً در مناطق کشت استمرار تولیدآن درطی فصل پاییزوزمستان می باشد.در این مناطق برخی از ارقام پس از تنش یخبندان و از بین رفتن اندام های هوایی گیاه،قادرندتاحدودزیادی رشدخودرابازیابند(رشدمجدد). لذاآزمایشی جهت ارزیابی رشدرویشی مجددپس ازتنش یخبندان ومقایسه عملکردواجزاعملکرد، جهت معرفی رقم برتر ضروری به نظر می رسد. دراین آزمایشات سه رقم سیب زمینی آریندا، سانته و سانتینا در سال اول وهشت رقم، آریندا، سانته، سانتینا، دیامونت، مارادونا، کنکورد، مارفوناواگریا درسال دوم آزمایش، از نظر توانایی رشدمجدددرمراحل مختلف رشد شامل1- مرحله رشد رویشی 2- مرحله آغاز تشکیل غده ها3- مرحله بزرگ شدن غده ها، مقایسه شدند.نتایج نشان دادکه تفاوت معنی داری بین تعدادساقه های رشد یافته و وزن غده در ارقام وجود دارد.این در حالیست که تعداد ساقه قبل از یخبندان وتعداد غده های تولید شده در ارقام مورد مطالعه وهمچنین اثر متقابل(دوره رشد × رقم) برای صفات مورد مطالعه معنی دار نمی باشد.(آزمایش سال اول)نتایج مقایسه میانگین برای صفت تعدادساقه رشدیافته پس ازیخبندان مشخص کردکه مرحله(ii)بیشترین ومرحله(?v)کمترین تعداد ساقه را پس ازیخبندان ایجادکرده اند .این نتایج همچنین نشان می دهدکه بین ارقام موردآزمایش رقم آریندا بیشترین ورقم سانتیناکمترین تعدادساقه راپس ازیخبندان ایجادکردند. مقایسه میانگین نشان دادکه بین ارقام مختلف از نظر عملکردوزنی غده هاتفاوت معنی داری وجودداردبه طوری که رقم آریندا بیشترین ورقم سانته کمترین عملکردراداشته اند(سال اول). تجزیه واریانس نشان دادکه اثررقم ومرحله رشد برتعداد ساقه رشدمجددیافته وبروزن غده های تولیدشده پس ازیخبندان درسطح1% معنی داربوده و اثرمتقابل(رقم×مرحله رشد) برتعداد غده های تولید شده پس از یخبندان معنی دار نمی باشد. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه اثرمراحل مختلف رشد برتعدادغده ها بسیارمعنی داربود.این نتایج همچنین نشان داد که اثر متقابل(مرحله رشد×رقم)برای صفت وزن غده های ایجادشده پس ازیخبندان در سطح 5%معنی دارمی باشد. مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم آریندا بیشترین و رقم سانته کمترین عملکرد وزنی غده را نشان دادند.(سال دوم) واژه های کلیدی: تنش یخبندان – رشد مجدد– سیب زمینی– مرحله رشد گیاه– مقایسه عملکرد