نام پژوهشگر: سید عبداله موسوی کوپر
سید عبداله موسوی کوپر علیرضا مدیررحمتی
استفاده و کاشت گونه های تند رشد صنوبر بطور فزاینده ای در اکثر نقاط کشور بویژه در شمال ایران متداول گردیده تا ضمن پاسخگوئی به نیاز چوبی کشور از فشار بهره برداری وارد بر جنگلهای طبیعی کاسته شود. گونه صنوبر غالبا بصورت خالص کشت شده که این عمل اثرات نامطلوبی بر خاک گذاشته و موجب فقیر شدن تدریجی خاک از مواد غذائی، طغیان آفات و امراض و غیره می شود. در این تحقیق از جنس بومی توسکا که خاصیت تثبیت کنندگی ازت را دارا بوده و تولیدخوبی در واحد سطح دارد جهت کشت تلفیقی با صنوبر و اثر آن بر عملکرد صنوبر و خصوصیات فیزیکو شیمیایی و بیولوژی خاک استفاده شده است . این تحقیق در قالب آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و پنج تیمار شامل آمیختگی های مختلف صنوبر populus deltoides. 77/51 با توسکای ییلاقی ( aluns subcordata)در صفرا بسته آستانه اشرفیه و به طور جداگانه، صنوبر populus deltoides. 77/51 با توسکای قشلاقی glutinosa) (alunsدر فومن استان گیلان صورت پذیرفت. پارامترهایی نظیرقطر، ارتفاع، حجم، بافت خاک، کربن آلی، بازگشت عناصر، هدایت الکتریکی، میزان نیتروژن، پتاسیم، فسفر و مجموع کلسیم و منیزیم و فعالیت آنزیم urease در هر یک از این توده های خالص و آمیخته مورد مقایسه قرارگرفت. درختان صنوبر در توده های آمیخته 30%صنوبر 70% توسکا ییلاقی دارای میانگین قطربرابر سینه(4/29 سانتیمتر) و ارتفاع کل(1/25 متر) بالاتری نسبت به قطربرابر سینه(1/17 سانتیمتر) و ارتفاع کل(3/20 متر) در توده خالص این گونه می باشند و همچنین توده آمیخته این دو گونه داری حجم در هکتار بیشتری(1/245 متر مکعب در هکتار) نسبت به توده خالص صنوبر(4/147 متر مکعب در هکتار) می باشد. ازت و کربن آلی خاک در جنگلکاری های آمیخته صنوبر با توسکا ییلاقی و قشلاقی بیشتر از جنگلکاری های خالص صنوبر بوده است. برگ های زنده و مرده صنوبر دلتوییدس در تیمارهای آمیخته با توسکا ییلاقی و قشلاقی ازت بیشتری را در مقایسه با تیمارهای خالص نشان داد. میزان فعالیت آنزیم urease در تیمار های آمیخته صنوبر با توسکا ییلاقی و قشلاقی بیشتر از تیمار خالص صنوبر می باشد . در کل می توان نتیجه گرفت که خاک عرصه های جنگلکاری شده، در اثر آمیختگی با توسکای ییلاقی و قشلاقی حاصلخیزتر شده و فعالیت میکروارگانیسم های موجود در خاک که نتیجه آن ترشح بیشتر آنزیم urease می باشد نیز بیشتر شده است، به طوری که مواد غذایی بیشتری در اختیار گیاه قرار گرفته است که این مسئله در آنالیز برگ و لاشبرگ گیاه مشخص گردیده است و تمامی این مسائل باعث افزایش رشد گیاه شده است.