نام پژوهشگر: قاسم متقی نیا
قاسم متقی نیا همایون فرهنگ فر
در این پژوهش، از 11837 رکورد وزن شیرگیری مربوط به 11837 رأس گوسفند نژاد بلوچی حاصل از 300 قوچ و 3694 میش که طی 31 سال "1357 تا 1387" از گله های 1 و 2 ایستگاه اصلاح نژاد عباس آباد مشهد جمع آوری شده بود، جهت آنالیز فنوتیپی و ژنتیکی صفت مزبور استفاده گردید. میانگین وزن شیرگیری 33/22 کیلوگرم بود. آنالیز اثرات ثابت محیطی نشان داد که اثرات گله، سال و ماه تولد، جنس و تیپ تولد، سن زایش مادر، سن شیرگیری، هم خونی، اثر متقابل بین جنس و تیپ تولد، اثر متقابل بین سال و جنس، و اثر متقابل بین سال و تیپ تولد اثر معنی دار آماری بر صفت وزن شیرگیری داشتند (p<0.05). روند تغییرات فنوتیپی وزن شیرگیری 27 گرم در سال برآورد شد که به لحاظ آماری معنی دار نبود. میانگین ضریب تبارآمیزی حیوانات 17/3 درصد بود. وراثت پذیری مستقیم و مادری، واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری، واریانس محیط دائمی مادری، واریانس فنوتیپی، واریانس خطا و نسبت واریانس محیط دائم مادری به واریانس فنوتیپی ( ) با استفاده از مدل 3 دام به ترتیب 063/0 ، 025/0 ، 723/0 ، 283/0 ، 839/0 ، 494/11 ، 649/9 و 073/0 برآورد گردید. مدل مزبور، دربرگیرنده اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی مستقیم، محیط دائمی مادری و ژنتیکی افزایشی مادری بود. میانگین ارزش اصلاحی مستقیم وزن شیرگیری با 3 مدل دام برازش یافته به ترتیب 03/204 ، 14/124 و 75/127 و میانگین ارزش اصلاحی مادری 29/29- گرم بود. بین میانگین های ارزش اصلاحی مستقیم مدل های (1 با 2) ؛ (1 با 3) و (2 با 3) اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (p<0.001). بر اساس مدل 3، مقادیر ضریب تابعیت ارزش اصلاحی مستقیم و مادری وزن شیرگیری بر حسب سال تولد، به ترتیب 11 و 534/0- گرم در سال برآورد شد که به لحاظ آماری معنی دار و متفاوت از صفر بود (p<0.001). میانگین ارزش اصلاحی مستقیم وزن شیرگیری بره های نر و ماده با مدل 3 دام به ترتیب 90/130 و 52/124 گرم بود که اختلاف معنی دار آماری بین دو میانگین ارزش اصلاحی بره های نر و ماده وجود نداشت. بین میانگین های ارزش اصلاحی مستقیم بره-ها با مدل 3 دام (75/127 گرم) و میانگین والدین (05/128 گرم) تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت.