نام پژوهشگر: محمد خندان
محمد خندان مریم مقصودی پور
هدف: بررسی ارتباط جو ایمنی و رفتار ارگونومیک کارکنان در محیط کار، بررسی اهمیت هریک از فاکتورهای جو ایمنی و رفتارهای ارگونومیک با استفاده از روش آنتروپی و انتخاب مناسبترین گروه شیفتکاری با کمک روش اِلِکترِ بوده، که در شرکت پتروشیمی خوزستان در جنوب ایران اجرا گشت. روش کار: در این مطالعه مقطعی-تحلیلی، ابزارهای مورد استفاده جهت جمع آوری و تحلیل داده ها، پرسشنامه جو ایمنی ارائه شده توسط کومار، چک لیست رفتارهای ارگونومیک و نمونه برداری رفتار ارگونومیک، روشهای تصمیم گیری آنتروپی و الکتر، و آزمونهای آماری anova، t-test، ضریب همبستگی پیرسون، و آنالیز رگرسیون چند متغیره با دقت 5% و حدود اطمینان 95% بوده است. نتایج: از 151 پرسشنامه توزیع شده بین تمام کارکنان عملیاتی، 134 مورد در بررسی نهایی لحاظ گردیدند و 2631 مشاهده رفتاری صورت پذیرفت. در ضمن، پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 928/0 بدست آمد. بیشترین و کمترین وزنهای بدست آمده توسط آنتروپی برای فاکتورهای جو ایمنی 197/0 و 144/0 می باشد که به ترتیب متعلق به ایمنی محیط کار و آمادگی شرایط اضطراری در سازمان بوده و برای رفتار ارگونومیک نیز 3700/ و 00520/ که به ترتیب متعلق به رفتار جابجا کردن بار با وزن مناسب و رفتار پوسچر گردن است. از سوی دیگر نتایج حاصل از کاربرد روش الکتر حاکی از آن است که در مورد جو ایمنی گروه روزکار موثرترین و گروه b شیفتکار کم جاذبه ترین گزینه، و در مورد رفتار ارگونومیک گروه b موثرترین گزینه و گروه های شیفتکار a و d کم جاذبه ترین آنها برای انتخاب می باشند. در ضمن، سه فاکتور تعهد و عملکرد مدیریت در حوزه ایمنی، دانش ایمنی کارکنان و نگرش کارکنان در زمینه ایمنی بیشترین همبستگی را با رفتار ارگونومیک داشته و پیش بینی کننده رفتار ارگونومیک شناخته شدند. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن پیامدهای فاجعه آمیز حوادث در صنعت پتروشیمی، نتایج اهمیت توسعه نگرش مثبت مرتبط با ایمنی و کاهش تعداد کارکنان با جو ایمنی منفی و لزوم توجه به رفتارهای ارگونومیک کارکنان در محیط کار و ارتقای آن را نشان میدهد.
محمد خندان کیومرث ایراندوست
چکیده روند فزاینده رشد شهرها در دهه های اخیر به مسئله ای پیچیده و درخور تامل از زوایای مختلف اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی بدل شده است. این رشد و گسترش فضایی شهر می-تواند ناشی از افزایش طبیعی جمعیت از سویی و مهاجرت و جابجایی آن از سوی دیگر باشد. اما مسئله دارای اهمیت، چگونگی شکل گیری رشد و توسعه کالبدی، میزان و نحوه گسترش شهرهاست که پیامدهای محیطی، اقتصادی و اجتماعی گوناگونی را به همراه داشته است. شهرها به گونه های مختلفی از جمله در شکل توسعه درونی یا درون زا؛ توسعه شهری متصل یا پیوسته، و توسعه شهری منفصل رشد می کنند. توسعه شهری پراکنده یا به اصطلاح پراکنده رویی شهری، نوعی توسعه شهری منفصل و ناپیوسته است که در بسیاری از موارد به گونه ای خودرو و برنامه ریزی نشده شکل گرفته، و عموما مشکلات و پیامدهایی منفی برای شهرها به دنبال داشته است. لذا بررسی عوامل موثری که منجر به ایجاد پراکنده رویی شهری شده و تاثیرات هریک از آنها از اهمیت زیادی برخوردار است که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در پژوهش، تحلیلی- توصیفی بوده که به بررسی موضوع پراکندگی در منابع داخلی و خارجی پرداخته، سپس موضوع در شهر رشت مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که رشت، مانند بسیاری از شهرهای ایران همراه با رشد و تحول درونی، پراکنده رویی شهری را تجربه کرده است. الحاق و توسعه چشگیر روستاهای اطراف رشت، به همراه ایجاد و گسترش سکونت غیررسمی در اطراف شهر در این پدیده بسیار موثر بوده است؛ همچنین گسترش شهر در امتداد مبادی ورودی و احداث شهرک های سازمانی، به همراه مکانیابی صنایع و تعمیرگاه های مختلف در پیرامون شهر، پدیده هایی هستند که بر پراکنده رویی این شهر دامن زده است. کلمات کلیدی: گسترش شهری، پراکنده رویی شهری، شهر رشت