بیماری باکتریایی نواری غلات یا bacterial leaf streak(bls) که بیماری bacterial leaf strip نیز نامیده میشود، از سال ها پیش در شرایط متفاوت آب و هوایی بعنوان یکی از مهمترین بیماری های باکتریایی گندم و جو در کشورهای مختلف جهان محسوب می گردید و همواره مورد توجه بوده است (60 و 28). بررسی ها نشان داده است که این بیماری در گستره نسبتاً وسیعی از شرایط آب و هوایی خسارت زا است. عامل بیماری باکتریxanthomonas translucens نام دارد. هنگامیکه بیماری بر روی گلوم دیده شود black chaff نامیده میشود. این بیماری، بذرزاد بوده و بذر آلوده مهمترین منبع اینوکلوم این بیماری محسوب میشود، بنابراین برای گسترش جرم پلاسم، آلودگی بذر امری ضروری میباشد. باکتری عامل بیماری ابتدا برروی جو و سپس از گندم، چاودار، چمن ها و بالاخره از میزبان تریتیکاله شناسایی شد(136 و 135). در سال های 86 و87 نمونه های دارای علائم بیماری نواری باکتریایی از میزبان های گندم، جو، لولیوم و فالاریس از استان های کرمان، کرمانشاه و فارس جمع آوری شدند. در محیط آگار غذایی 67 جدایه باکتری شامل 32 جدایه از میزبان های گندم، لولیوم و فالاریس و 35 جدایه از میزبان های جو حاصل شدند. تمامی جدایه ها میله ای شکل، گرم منفی، با کلنی های لعاب دار زردرنگ ، اکسیداز منفی و کاتالاز مثبت بودند و از سیستئسن گاز h2s تولید کردند. این جدایه ها قادر به استفاده از فروکتوز، آرابیتول، گلوکز، ترهالوز، سیترات، سلوبیوز و زایلوز بودند، اما قادر به مصرف مانوز، مانیتول، ملیبیوز، سالیسین، زایلیتول، رامنوز، مالتوز، آرابینوز و دی تارتارات نبودند. بر اساس ویژگی های فنوتیپی و آزمون بیماریزایی، 32 جدایه باکتری x. translucens pv.cerealis و 35 جدایه باکتری x.translucens pv.hordei شناسایی شدند. نتایج حاصل از sds-page تفاوتهای قابل توجهی را از نظر تنوع پروتئینی جدایه ها نشان ندادند. با استفاده از همانند سازی توالی های تکرار شونده با آغازگرهای eric, box در جدایه ها و دندروگرام ترسیم شده، وجود برخی تشابه ها و تفاوت ها مشهود است. نتایج حاصل از آغازگرهای eric ,box در 11 جدایه از استان های کرمان، کرمانشاه و فارس و 3 جدایه استاندارد ایرانی ارسالی از بلژیک، نشان دهنده نتایج قابل تأملی است که نیازمند وجود بررسی های بیشتر در سطوح گسترده تر است. بررسی نتایج حاصل از آغازگر eric نشان دهنده وجود 5 گروه متفاوت ژنومی در سطح تشابه 84% است. بطوریکه گروه مربوط به جدایه های 906 جو کرمان، 922 گندم کرمان، 41 ارزوئیه کرمان، 22 گندم کرمانشاه، 1 گندم درودزن فارس، 53 گندم ارزوئیه کرمان، 9 گندم بیضاء فارس و 48 فالاریس ارزوئیه کرمان با گروه مربوط به تنها جدایه استاندارد 923 دارای سطح تشابه نزدیک به 93% هستند. در حالیکه گروه مربوط به جدایه 30 جو کرمانشاه با گروه جدایه های 36 جو ارزوئیه کرمان، 62 جو جیرفت و 58 جو ارزوئیه کرمان و جدایه 27 جو سروستان فارس در سطح تشابه نزدیک به 92% قرار دارند. جدایه های 36، 62، 58 با جدایه 27 سطح تشابه نزدیک به 93% را دارند. نتایج مربوط به آغازگر box بیانگر سطح تشابه 91% جدایه های استاندارد 906 و 922 و 923 با جدایه های جمع آوری شده از استانهای کرمان، کرمانشاه و فارس است. در نتایج حاصل از این آغازگر 4 گروه متفاوت ژنومی مشهود می باشند. گروه مربوط به جدایه های 922، 923، 9، 1و 22 با گروه مربوط به جدایه های58، 62، 27، 36 و 30 در سطح تشابه نزدیک به 95% قرار دارند، در حالیکه گروه مربوط به جدایه های 53 و 48 با جدایه استاندارد 906 سطح تشابه کمتری را نسبت به دو گروه قبل نشان میدهند.