نام پژوهشگر: مهدی حاجی محمدی
مهدی حاجی محمدی جاوید بهرامی
فرضیههایی که دراین مطالعه به دنبال بررسی صحت یا عدم آن هستیم، عبارت است از اینکه بزرگی نسبی تجارت ایران با کشورهایی که مقررات زیست محیطی را اعمال مینماید، کاهش یافته و از سوی دیگر شدت این کاهش درمورد تجارت کالاهای آلوده کننده بیشتراست. برای این منظور ابتدا با استفاده از نگرش تاریخی ابتدا به بحث و بررسی پیرامون نحوه شکل گیری کنفرانسهای زیست محیطی مهم در دنیا و پیامدهای نتایج آن پرداخته و سپس به نحوه عملکرد نهادهای زیست محیطی کشور ایران در زمینه کنترل آلودگی اشاره مینماییم. درادامه نیز با استفاده از مدل جاذبه به عنوان مدل تجربی تحقیق و معرفی متغیرهای اصلی آن، دو متغیر جدید را برای بررسی فرضیههای خود به مدل مذکور اضافه مینماییم. یکی از این دو متغیر نسبت واردات کالاهای آلاینده و دیگری متغیر مجازی که بیان کننده عملکرد کشورها در زمینه کیفیت محیط زیست است. پس از برآورد مدل بر اساس مدل دادههای پانلی و بررسی آماری، نتایج تحقیق مشخص گردید. بر این اساس، مطالعه موردی ایران در این موضوع نشان میدهد که رعایت مقررات زیست محیطی و هزینههای مربوط به اصلاح روشهای تولید یا جریمهها و مالیاتهای محدود کننده آلودگی، سبب کاهش رشد واردات نسبی ایران از شرکای رعایت کننده نمیشود. به عبارت دیگر، رشد واردات نسبی ایران از کشورهای مراعات کننده مقررات زیست محیطی، تفاوت معنیداری با رشد واردات نسبی ایران از کل شرکای تجاریاش ندارد و از سوی دیگر، مشخص شد که از بین شرکای رعایت کننده، آنکه نسبت کالاهای آلاینده در سبد صادراتیاش به ایران بالاتر است، رشد بیشتری را در واردات نسبی ایران تجربه کرده است.