یکی از موضوعاتی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی انسان امروز مورد واکاوی و تحلیل روان-شناسانه، کلامی و فلسفی قرار دارد، موضوع «معنای زندگی» است. «ارزش زندگی» یکی از سه مفهوم مورد نظر از این اصطلاح است که همچون سایر مفاهیم آن در دو دیدگاه طبیعت گرا و فرا طبیعت گرا مورد تحلیل فلسفی قرار می گیرد. در این پژوهش کوشش شده به بررسی تطبیقی مولفه های ارزش بخش به زندگی و کارکردهای آن به عنوان عاملی موثر در معنای زندگی، در پنج فصل پرداخته شود. پس از مقدماتی درباره ی معنای ِ معنای زندگی و رویکردهای مطرح در آن، به بررسی مولفه های ارزش بخش به زندگی از دیدگاه کی یرکگور پرداخته می شود. در ادامه بحث از معنای زندگی از دیدگاه مولانا بررسی شده و سرانجام به بررسی تطبیقی این مبحث از دیدگاه هر دو متفکر پرداخته شده است. پس از مقایسه، نکات اشتراک و اختلاف هر دو دیدگاه مورد واکاوی قرار گرفته است و به نظر می رسد که این دو متفکر بر خلاف اختلاف های چشم گیر مانند اختلاف در دین و اختلاف در زمان و مکان و ... نقاط اشتراک زیادی دارند. مانند اینکه هر دو به بازشناسی خود الهی در معنابخشی به زندگی انسان ها توجه داشته و مولفه هایی چون ایمان و عشق الهی را جهت ایجاد یک زندگی پویا توأم با ارزش و معنا و فاقد یأس و ملال و تکرار، حیاتی می دانند. با این تفاوت که کی یرکگور قائل به ایمان غائبانه (عقل ستیز) بوده در حالی که مولانا بر فراعقلی بودن ایمان تأکید ورزیده و بر این باور بوده که انسان در مقام عشق الهی از ایمان، خوف و رجا رهیده و به درجه ی حق الیقین نائل می شود. به طور کلی می توان گفت روح حاکم بر اندیشه های این دو متفکر عارف پیشه در باب مولفه های ارزش بخش به زندگی (در راستای بحث از معنای زندگی) ریشه در باورهای دینی و منشأ الهی داشته است اما مولانا از دیدگاه و بصیرت نافذ و جامع تری برخوردار بوده است چراکه مولانا قائل به نحوی خدای گونگی بی حد و مرز برای ساحت آدمی است که می تواند به مقام حق الیقین نیز نائل آید در حالی که چنین دیدگاهی در اندیشه ی کی یرکگور دیده نمی شود.

چکیده بررسی نفس در قرآن و روایات به کوشش شهریار عزیزی واژه نفس از جمله واژه هایی می باشد که در علوم مختلف پیرامون آن سخنان و مطالب گوناگونی گفته شده. در این پژوهش نیز به مراتب به بررسی آن در علوم مختلف مانند فلسفه، حدیث و قرآن پرداخته ایم. نفس یک مفهوم قرآنی است که در روایات اسلامی نیز فراوان به کاررفته. با نگاهی به کتب تفسیری و نیز به کتاب-هایی در موضوع وجوه و نظایر و کتب لغت، دانسته می شود که نفس در معانی مختلفی به کاررفته است. هم-چنین نفس در رشته های دیگر جنب? اصطلاحی پیدا می کند و در آن رشته ها بر اساس موقعیت و وضعیت مکانی خاص خود مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. در این نوشتار بر آنیم با تحقیق وتاملی پیرامون قرآن و روایات اسلامی و با تکیه بر کتب تفسیری و وجوه و نظایر و نیز بر اساس رشته های دیگر همچون فلسفه و کلام و اخلاق، این موضوع را به صورت یکپارچه و منسجم تبیین و بررسی نماییم. بنا براین بررسی این موضوع در قرآن و روایات اسلامی از یک طرف آگاهی ما را نسبت به این موضوع افزایش می دهد و می-توانیم نظر جامعی به دست بیاوریم و از طرف دیگر با بررسی این موضوع در علوم دیگر مانند علم فلسفه و کلام و اخلاق به تفسیر و روشن فکری هرچه بهتر مراد خداوند و امامان معصوم کمک فراوانی می کند. در علوم مختلف در رابطه با این واژه دیدگاه های مختلفی وجود دارد. با بررسی این دیدگاه ها به این نکته پی می-بریم که به مجرد تعاریف گوناگون از این واژه می توان گفت: نفس در علوم مختلف در همراهی با همان علم به کاررفته و به معنای خاص خود در همان علم می باشد؛ مثلاً نفسی که در فلسفه در بار? آن بحث می کنند با روح جدای از هم اند ولی در قرآن کریم این واژه با روح هیچ تفاوتی ندارد. در احادیث در دو معنای (امّاره و لوّامه) بکار رفته که در یکی باید نفس را از بین برد و در دیگری عنصری معرفی می شود که انسان را به هدایت الهی دعوت می کند. در عرفان اسلامی نفس را به تمام معنا منبع شرّ معرفی می کنند که باید با تمام قوا در سرکوب کردن آن، اقدام کنیم. کلیدواژه: نفس، روح، مجرد، اصالت نفس، فطرت

در دین مبین اسلام از جمله مسائل اساسی و مهم، موضوع اخلاص است. در این راستا هدف پژوهش حاضر روشن کردن مفهوم اخلاص، شناسایی نسبت این صفت با سایر صفات اخلاقی در چهارچوب آموزه های اسلامی و استنتاج تلویحات تربیتی آن است. این پژوهش از نوع پژوهشهای کیفی و گردآوری داده ها بصورت اسنادی است، و برای تحلیل داده ها نیز از روش توصیفی، تفسیری در آن استفاده شده است. در این پژوهش با توجه به اصل هدفمند بودن و تنوع حداکثری، کتابهای تفسیر المیزان، تفسیر تسنیم، تفسیرنمونه، اصول کافی، نهج البلاغه، معراج السعاده، جامع السعادات، غررالحکم و دررالحکم، مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش اخلاص«پاکیزه کردن عمل است از اینکه از برای غیر خدا در آن نصیبی باشد» و «خالص ساختن قصد و نیت از غیر خدا » است. صفات محبت و صدق از جمله صفات اخلاقی ملازم با اخلاص هستند که رابطه ای تنگاتنگ با آن دارند و صفت رذیله ریا در تقابل با اخلاص و ضد آن به شمار می آید. کسب آرامش روانی، ایجاد بصیرت، محبوب بودن شخص مخلص، دوری از محرمات از جمله پیامدهای فردی خلوص و پیامدهای اجتماعی آن افزایش اعتماد در مردم، رواج خدمت خالصانه می باشند. و برای پرورش اخلاص در متربی، با مطالعه و بررسی روش الگویی، محبت، روش تکلیف به اندازه توان، روش انذار و تبشیر، روش روبرو کردن به نتایج اعمال پیشنهاد شد. آنچه از پژوهش حاضر فهمیده شد اینست که اخلاص به نیت و انگیزه که جهت دهنده افعال و کردار آدمی در طول زندگی است، ارزش و اعتبار داده موجب صحب عمل و نجات انسان از تباهی می شود لذا با پاکسازی انگیزه و جهت خدایی دادن به آن تلاش افراد را در انجام امور بالا برده، آدمی را به سمت قرب الهی رهنمون می کند.

چکیده ندارد.