نام پژوهشگر: الهه سجادی
الهه سجادی عبدالخالق دیزجی
کوتاه شدن تلومرها که باعث کاهش ظرفیت تکثیری سلولها می شود، از ناتوانی پلیمراز برای تکثیر انتهای ناکامل کروموزوم ها ناشی می شود. نقش تلومراز، اضافه کردن توالی های تکراری است که از کوتاه شدن کروموزوم ها جلوگیری می کند. دربیشتر سلولهای طبیعی انسانی، بر خلاف سلولهای توموری (که دارای تلومراز می باشند)، این کوتاه شدن تلومرها در نتیجه افزایش سن و تعداد دفعاتی که سلول تقسیم می شود، اتفاق می افتد. در نهایتً پیری سلولی به وقوع می پیوندد که مشکلات زیادی از قبیل: از دست رفتن وزن ماهیچه اسکلتی، افزایش چربی و دیگر مشکلات ناخواسته پیری ایجاد می کند. همانطور که می دانیم، تلومروتلومراز درگیر در تنظیم سلولی می باشند و می توانند زمینه ای برای درمان سرطان و درمان پیری فراهم می کند. در سالهای اخیرتحقیقات برروی آنزیم تلومراز از نقطه نظر درمان سرطان ولوسمی ها ودرمان پیری انجام شده است. مطالعات برروی مهار تلومراز در سلولهای سرطانی و فعال کردن تلومراز در سلولهای پیر متمرکز شده است. بدین منظوراز عوامل طبیعی و سنتتیک و... جهت مهاریا فعال کردن تلومراز در تحقیقات استفاده شده است. امروزه بعضی فاکتورها از جمله: آمینو گوانیدین، سیستم هورمون رشد/ فاکتور رشد شبه انسولین برای درمان پیری به کار می روند. به علاوه چندین فاکتور هورمونی مهم نیز به نظر می رسد که بر تنظیم تلومرازی اثر می گذارند، که شامل ویتامین d، رتینوئیک اسید، استروژن و آندروژن می باشند. در ارتباط با جایگاه هورمون رشد، نتایج مطالعات مختلف موجود است. بر اساس یکسری مطالعات دیده شده است که اغلب هورمون رشد به عنوان یک عامل ضد پیری به کار می رود، برای مثال شواهدی موجود است که نشان می دهد که درمان افراد مسن تر با هورمون رشد انسانی نوترکیب، می تواند توده ماهیچه ای را افزایش و میزان چربی را کاهش و مواد معدنی را در چندین منطقه از اسکلت بدن افزایش دهد. همچنین دیده شده است که تغییرات در ترکیبات بدنی همراه با افزایش سن، نشانه هایی مشابه با کمبود هورمون رشد را نشان می دهد. مطالعات ذکر شده اغلب در شرایط بدنی موجود زنده و بر روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است. با توجه به موارد ذکرشده، هدف از انجام این طرح، بررسی اثرات هورمون رشد انسانی بر روی فعالیت تلومراز در سلولهای فیبروبلاست در سیستم کشت سلولی می باشد. با توجه به نقش های هورمون رشد در فرایند پیری هدف ما بررسی دقیق اثر این هورمون، برروی عملکرد آنزیم تلومراز و روند پیری می باشد. بدین منظورسلولهای فیبروبلاست انسان از بافت پوست جداسازی و به روش primary کشت وتکثیر شد و سپس سلولها در حضور و عدم حضور h2o2 و با غلظت های مختلف هورمون رشد(100-0) به مدت 120 ساعت کشت داده شدند. سپس میزان تکثیر سلولی از طریق تست brdu و mtt و روش شمارش سلولی بررسی شد و میزان پیر شدن سلولی را توسط تست x-gal بررسی شد و فعالیت تلومرازی از طریق روش trap اندازه گیری شد. نتایج توسط نرم افزار spss بررسی شدند، که نتایج تست شمارش سلولی حاکی از آن است که تکثیر سلولی همراه با افزایش غلظت هورمون رشد افزایش می یابد( با اختلاف معنی دار) اما نتایج حاصل از این تست توسط تستهای brduو mtt تایید نشد (اختلاف معنی دار نبود). همچنین با مقایسه روند رشد سلولی در حضور و عدم حضور h2o2 دیده شد که روند رشد سلولی در غیاب h2o2 سرعت ومیزان رشد بیشتری دارد. با بررسی نتایج تست x-gal با محاسبه درصد جوانی دیده شد که هرچه غلظت هورمون رشد بیشتر باشد، سلولهای جوان بیشتر میشوند ولی اختلاف معنی دار نبود. همچنین دیده شدکه سلولهای مسن تر (و با پاساژهای بالای 12) وبا غلظت کمتر هورمون رشد سبز رنگ میشوند ، درحالیکه سلولهای جوان ترو با غلظت بیشتر هورمون رشد، رنگ نمی شوند. نتایج تست تلومرازی نشان می دهد که با افزایش غلظت هورمون رشد، فعالیت تلومرازی افزایش مییابد اما این اختلاف معنی دار نبود. همچنین دیده شد سلولهای تیمار شده با h2o2فعالیت تلومرازی کمتر از سلولهای در غیاب h2o2 نشان میدهند.