با توجه به اینکه رهبر انقلاب اسلامی ایران ، یک شخصیت روحانی و تحصیل کرده حوزه علمیه قم می باشد ، از این رو شناخت حوزه علمیه قم به عنوان محل تحصیل امام خمینی اهمیت زیادی دارد. همچنین حوزه علمیه قم در پیدایش زمینه های انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشته است. تعامل حوزه علمیه قم با مسائل سیاسی دوران خود و ارتباط آن در تکوین اندیشه ها و اقدامات سیاسی و نقش امام خمینی در این زمینه ، محور این تحقیق می باشد. در این تحقیق از منابع کتابخانه ای و حتی الامکان از روش میدانی استفاده و سپس به توصیف و تحلیل آن پرداخته شده است. حوزه علمیه قم در سال 1301 ش توسط آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی ، مدت کوتاهی پس از کودتای سوم اسفند سال 1299 ش (رضاخان - سید ضیاء الدین طباطبایی) تأسیس شد. پس از ایشان ، علمای ثلاث (آیت الله حجت ، صدر و خوانساری) و سپس آیت الله بروجردی اداره این حوزه را بر عهده گرفتند. سرخوردگی روحانیون از شکست انقلاب مشروطیت و سیاست های ضد اسلامی رضاشاه ، باعث شده بود که حوزه علمیه قم با توجه به توجه به شرایط زمانی ، روش عدم دخالت در امور سیاسی را در پیش بگیرد. رهبران حوزه علمیه قم ، هدف اصلی خود را حفظ حوزه علمیه قرار دادند. امام خمینی مدتی پس از تأسیس حوزه علمیه قم ، وارد این شهر شدند و به تحصیل پرداختند. ایشان در دوره آیت الله حائری با مشاهده حوادث سیاسی ، تجربه زیادی را کسب کرد. در دوره علمای ثلاث ، امام برای ایجاد حوزه ای مقتدر ، نقش مهمی در آمدن آیت الله بروجردی به قم داشت. در دوران آیت الله بروجردی ، امام برای حفظ وحدت در حوزه ، کاملاً مطیع ایشان بودند و در بعضی جریانات مانند مخالفت با اصلاحات ارضی ، تغییر قانون اساسی و. . . روحیه مبارزاتی خود را نشان دادند